Trong cuộc sống số ngày nay, việc tương tác với các ứng dụng và dịch vụ qua tin nhắn văn bản đã trở nên quen thuộc, đặc biệt là với các tùy chọn “trả lời nhanh” tiện lợi. Chỉ cần một cú chạm để xác nhận “Có” hoặc “Không”, bạn đã thực hiện được một hành động mà không cần mở ứng dụng. Tuy nhiên, chính sự tiện lợi này lại đang bị kẻ gian lợi dụng để thực hiện các chiêu trò lừa đảo tinh vi, đặc biệt là Smishing, khiến bạn có thể dễ dàng trở thành nạn nhân và mất đi thông tin cá nhân quan trọng.
Smishing Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào?
Smishing, viết tắt của “SMS phishing” (lừa đảo qua tin nhắn SMS), là một hình thức tấn công mạng mà trong đó kẻ lừa đảo gửi các tin nhắn văn bản giả mạo để lừa người nhận tiết lộ thông tin nhạy cảm, nhấp vào các liên kết độc hại hoặc thậm chí cài đặt phần mềm độc hại (malware) lên thiết bị của họ. Nếu bạn đã từng nghe về các tin nhắn lừa đảo “Hi Mom” hay các tin nhắn giả mạo về tình trạng giao hàng, đó chính là cách thức hoạt động của các vụ Smishing.
Tin nhắn lừa đảo Smishing hiển thị trên màn hình điện thoại thông minh
Một kịch bản Smishing điển hình có thể là một tin nhắn thông báo tài khoản ngân hàng của bạn đã bị khóa, gói hàng cần xác nhận giao hàng, hoặc bạn vừa trúng một giải thưởng lớn. Mục tiêu chính của kẻ tấn công là tạo ra cảm giác cấp bách, khiến bạn hành động mà không kịp suy nghĩ kỹ. Nếu bạn nhấp vào liên kết hoặc phản hồi tin nhắn, bạn có thể bị chuyển hướng đến một trang web giả mạo được thiết kế để đánh cắp thông tin đăng nhập, hoặc tệ hơn là vô tình cấp cho kẻ lừa đảo quyền truy cập trực tiếp vào dữ liệu cá nhân của bạn.
Tại Sao Phản Hồi Nhanh Khiến Bạn Dễ Trở Thành Mục Tiêu Của Smishing?
Sự tiện lợi của các tùy chọn phản hồi nhanh trên điện thoại thông minh như “Có”, “Không”, hay “Dừng” là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, các tội phạm mạng có thể khai thác chính sự tiện lợi này trong các cuộc tấn công Smishing.
Khi bạn phản hồi một tin nhắn Smishing bằng cách sử dụng các tùy chọn phản hồi nhanh, bạn vô tình xác nhận với kẻ tấn công rằng số điện thoại của bạn đang hoạt động và được giám sát. Xác nhận này có thể dẫn đến sự gia tăng các cuộc tấn công có chủ đích, vì kẻ lừa đảo giờ đây biết rằng chúng có một nạn nhân tiềm năng đang phản hồi.
Tùy chọn phản hồi nhanh tin nhắn trên điện thoại có thể bị lừa đảo Smishing lợi dụng
Hơn nữa, các phản hồi nhanh đôi khi có thể kích hoạt các quy trình tự động. Việc phản hồi một tin nhắn gian lận giả mạo ngân hàng của bạn có thể dẫn đến các tin nhắn hoặc cuộc gọi tiếp theo yêu cầu thêm thông tin nhạy cảm, đẩy bạn vào một tình huống nguy hiểm hơn.
Cách Nhận Biết Và Phòng Tránh Lừa Đảo Smishing Hiệu Quả
Phòng chống lừa đảo Smishing đòi hỏi một sự thay đổi trong tư duy: hãy chậm lại và nghi ngờ mọi thứ. Các chiêu trò lừa đảo này thường dựa vào sự vội vàng và lòng tin của bạn, vì vậy việc dành một chút thời gian để đánh giá mỗi tin nhắn có thể tạo nên sự khác biệt lớn.
Luôn chậm lại và nghi ngờ mọi tin nhắn không rõ nguồn gốc
Các tin nhắn Smishing thường tạo cảm giác cấp bách hoặc đe dọa để gây áp lực, buộc bạn phải hành động nhanh chóng. Những cụm từ như “Tài khoản của bạn sẽ bị khóa nếu không phản hồi”, “Cần hành động ngay lập tức” được thiết kế để kích hoạt sự hoảng loạn. Các thông báo chính thức và hợp pháp hiếm khi sử dụng ngôn ngữ đáng báo động như vậy, vì vậy hãy xem xét các tin nhắn này một cách đáng ngờ.
Kiểm tra kỹ thông tin người gửi
Bắt đầu bằng cách xem xét kỹ người gửi. Các tổ chức hợp pháp thường sử dụng các số điện thoại dễ nhận biết hoặc mã số ngắn (shortcodes), chứ không phải các số điện thoại 10 chữ số ngẫu nhiên. Nếu một tin nhắn tự xưng là từ ngân hàng, dịch vụ giao hàng hoặc một tổ chức đáng tin cậy khác, hãy đối chiếu thông tin người gửi với thông tin liên hệ chính thức trên trang web của họ.
Ví dụ tin nhắn lừa đảo Smishing giả mạo Royal Mail UK trên điện thoại di động
Tuyệt đối không nhấp vào liên kết lạ hoặc tải tệp đính kèm
Liên kết và tệp đính kèm là một cái bẫy phổ biến khác. Ngay cả khi một tin nhắn có vẻ chính hãng, hãy tránh nhấp vào bất kỳ liên kết nào hoặc tải xuống bất kỳ tệp nào trừ khi bạn chắc chắn về tính hợp pháp của chúng. Kẻ lừa đảo thường sử dụng các liên kết rút gọn URL hoặc các địa chỉ web bị thay đổi nhẹ để lừa bạn. Ví dụ, một liên kết có thể trông giống như “nganhangcuaban.com” nhưng thực tế lại chuyển hướng bạn đến “nganhangb4n.com” hoặc một trang web hoàn toàn không liên quan.
Không phản hồi bất kỳ tin nhắn nghi ngờ nào, kể cả tùy chọn “Dừng” hoặc “Hủy đăng ký”
Hãy kiềm chế ý muốn trả lời, ngay cả khi tin nhắn bao gồm tùy chọn “DỪNG” hoặc “HỦY ĐĂNG KÝ”. Việc phản hồi có thể xác nhận với kẻ lừa đảo rằng số điện thoại của bạn đang hoạt động, khiến bạn trở thành mục tiêu cho các cuộc tấn công trong tương lai. Nếu bạn không chắc chắn về một tin nhắn, hãy liên hệ với tổ chức đó bằng thông tin liên hệ chính thức của họ – không phải thông tin được cung cấp trong tin nhắn văn bản.
Tận dụng các ứng dụng chặn tin nhắn rác và Smishing chuyên nghiệp
Một kỹ thuật khác bạn có thể sử dụng để ngăn chặn các vụ lừa đảo Smishing là sử dụng các ứng dụng chặn tin nhắn rác đáng tin cậy như TextKiller và Permission Slip. Bằng cách này, bạn sẽ không phải đối phó với các tin nhắn rác và lừa đảo ngay từ đầu.
Giao diện ứng dụng TextKiller hiển thị danh sách tin nhắn để phân loại
Tính năng chặn hoặc cho phép tin nhắn của ứng dụng TextKiller
Xác định tin nhắn rác hay không rác trong ứng dụng chặn Smishing TextKiller
Các phản hồi tin nhắn nhanh có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian, nhưng chúng cũng có thể khiến bạn dễ bị tổn thương trước các vụ lừa đảo Smishing. Tin tốt là bạn không cần phải là một chuyên gia an ninh mạng để bảo vệ bản thân. Lần tới khi bạn nhận được một tin nhắn đáng ngờ, hãy chậm lại, xác minh người gửi, tránh nhấp vào liên kết và không phản hồi cho đến khi bạn đã xác minh rằng đó là từ một người gửi hợp pháp. Hãy nhớ rằng, khi nói đến Smishing, một khoảnh khắc thận trọng có thể ngăn ngừa một vấn đề lớn.
