Trong bối cảnh thuế nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc tăng cao và giá bán lẻ leo thang, nhiều người dùng TikTok đang nhiệt tình chia sẻ một “mẹo” mua sắm: bỏ qua các nhà trung gian và mua trực tiếp từ nhà máy Trung Quốc. Liệu đây có thực sự là một giải pháp tiết kiệm hiệu quả như nhiều người lầm tưởng, hay ẩn chứa những rủi ro đáng kể cho người tiêu dùng Việt Nam?
Xu Hướng TikTok Và Giả Định Về Mua Hàng Trực Tiếp Từ Nhà Máy Trung Quốc
Sau khi mức thuế nhập khẩu lên tới 145% được áp dụng cho hàng hóa Trung Quốc và quy định miễn thuế giá trị nhỏ (de minimis exception) bị bãi bỏ, giá thành của nhiều mặt hàng giá rẻ mà chúng ta thường mua từ các trang như Shein hay Temu đã tăng lên đáng kể. Không chỉ vậy, những mặt hàng cao cấp hơn sản xuất tại Trung Quốc như túi xách, kính râm, v.v., cũng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ.
Trước tình hình này, một số người nổi tiếng trên TikTok đã khuyến khích người theo dõi họ tìm đến thẳng nguồn sản xuất, tức là các nhà máy. Họ lập luận rằng đây chính là nơi các thương hiệu yêu thích của bạn nhập hàng, và việc dán nhãn mác chỉ là để “cao cấp hóa” sản phẩm. Mặc dù bạn có thể tiết kiệm được một khoản tiền nhất định khi đặt hàng trực tiếp từ nhà máy, nhưng việc này đi kèm với những rủi ro đáng kể và những điều kiện mà bạn cần hết sức lưu ý.
Những Rủi Ro Lớn Khi Mua Hàng Trực Tiếp Từ Nhà Sản Xuất
Việc cắt giảm các bên trung gian không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích tuyệt đối. Đối với người tiêu dùng cá nhân, mua sắm trực tiếp từ nhà máy tiềm ẩn nhiều vấn đề nghiêm trọng.
Thiếu Hụt Bảo Vệ Người Tiêu Dùng Nghiêm Trọng
Rủi ro lớn nhất mà bạn phải đối mặt khi mua hàng trực tiếp từ nhà sản xuất là bạn sẽ không nhận được sự bảo vệ người tiêu dùng. Không giống như Việt Nam hay các quốc gia có luật bảo vệ người tiêu dùng mạnh mẽ, việc mua hàng trực tiếp từ một nhà máy ở nước ngoài, không bị ràng buộc bởi luật pháp sở tại của bạn, sẽ khiến việc đòi lại tiền hoặc giải quyết tranh chấp trở nên vô cùng khó khăn. Ví dụ, trên các nền tảng như Shopee hay Lazada, bạn có thể dễ dàng trả lại sản phẩm nếu người bán gửi nhầm hàng hoặc có dấu hiệu lừa đảo.
Bạn có thể nhận được một mức độ bảo vệ tương tự nếu giao dịch qua các nền tảng thương mại điện tử lớn và có uy tín như AliExpress hoặc Alibaba. Tuy nhiên, nếu bạn liên hệ trực tiếp với một doanh nghiệp qua email hoặc ứng dụng nhắn tin, giao dịch đó hoàn toàn là giữa bạn và người bán. Do đó, nếu có vấn đề với đơn hàng (hoặc hàng không đến nơi), bạn sẽ không có cách nào khác ngoài việc phải tìm luật sư ở quốc gia của người bán và kiện họ tại đó nếu muốn hoàn tiền.
Kiểm Soát Chất Lượng Không Đảm Bảo
Các nhà bán lẻ thường cộng thêm chi phí vào giá thành sản phẩm mà họ bán. Tuy nhiên, điều này có lý do chính đáng: ngoài việc chịu rủi ro từ nhà cung cấp và mang lại sự bảo vệ cho bạn, họ còn thực hiện quy trình kiểm soát chất lượng (QC) đối với các mặt hàng. Điều này có nghĩa là bạn ít có khả năng nhận được sản phẩm kém chất lượng, bởi vì đã có một bên khác (ngoài nhà máy) kiểm tra sản phẩm của bạn.
Hầu hết các nhà máy thường cũng có một hình thức kiểm soát chất lượng nào đó, nhưng những lỗi nhỏ có thể vẫn lọt qua dây chuyền sản xuất do số lượng hàng hóa khổng lồ mà họ sản xuất hàng ngày. Các nhà máy nhỏ hơn có thể có ít nhân sự chuyên trách đánh giá đầu ra, đồng nghĩa với việc bạn dễ nhận phải một sản phẩm bị lỗi. Do đó, một nhà bán lẻ với mối quan hệ với nhiều nhà cung cấp khác nhau chính là một trong những cách bạn được bảo vệ khỏi việc nhận phải sản phẩm kém chất lượng.
Kiểm soát chất lượng đặc biệt quan trọng đối với các nhà bán lẻ tồn tại nhờ kinh doanh lặp lại và phản hồi của khách hàng. Khách hàng ít có khả năng mua hàng nếu một cửa hàng liên tục nhận được đánh giá xấu, dù trên Amazon, Etsy hay các nền tảng khác. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp đã có tên tuổi thường biết những nhà máy nào họ có thể tin tưởng, vì vậy bạn có nhiều khả năng nhận được sản phẩm tốt nếu mua từ nhà bán lẻ. Nhưng điều này cũng áp dụng cho việc mua trực tiếp từ nhà máy: làm sao bạn biết nhà máy nào tốt và đáng tin cậy?
Không Có Chiết Khấu Sỉ Cho Đơn Hàng Cá Nhân
Bạn có thể nghĩ rằng mình đang tiết kiệm tiền khi mua trực tiếp từ nhà máy, đặc biệt khi thấy các báo giá giảm từ 70% đến 90% so với giá bán lẻ. Tuy nhiên, những mức giá này thường là kết quả của chiết khấu số lượng lớn, có nghĩa là người bán sẽ chỉ cung cấp mức giá này nếu bạn đặt ít nhất 100 đơn vị sản phẩm. Nhưng nếu bạn chỉ cần một mặt hàng, bạn sẽ nhận được một mức chiết khấu nhỏ hơn, đồng nghĩa với việc bạn sẽ không tiết kiệm được nhiều tiền như mong đợi.
Hơn nữa, một số nhà máy chỉ bán những mặt hàng dư ra từ một đơn hàng số lượng lớn. Ví dụ, một nhà máy sản xuất nhận được đơn hàng 10.000 vỏ điện thoại. Họ sẽ không sản xuất chính xác số lượng đó cho khách hàng, vì họ cần tính đến sai sót trong quá trình lắp ráp và hư hỏng sản phẩm trong quá trình vận chuyển, cùng nhiều lý do khác. Vì vậy, họ có thể có 10.500 chiếc vỏ khi hoàn thành đơn hàng. Nếu khách hàng chỉ lấy 10.000 đơn vị, nhà máy vẫn còn 500 sản phẩm dư.
Laptop hiển thị màn hình với nhãn giảm giá và các biểu tượng khuyến mãi
Những đơn vị này thường là những sản phẩm được nhà máy bán lẻ với giá chiết khấu. Nhưng đôi khi chúng bao gồm cả hàng hóa bị hư hỏng, và bạn có thể là người không may mắn mua phải sản phẩm đã bị khách hàng doanh nghiệp từ chối.
Các Nền Tảng Mua Sắm Trực Tuyến Hiện Có Giải Pháp Tốt Hơn
Thay vì liên hệ trực tiếp với nhà máy qua WhatsApp, WeChat hoặc các dịch vụ nhắn tin khác, có những nền tảng thương mại điện tử cho phép bạn làm điều đó và vẫn cung cấp một lớp bảo vệ nhất định. Các trang mua sắm trực tuyến này, đôi khi còn có dịch vụ vận chuyển miễn phí, thường có các nhà sản xuất và nhà máy đăng bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng. Đừng mong đợi nhận được dịch vụ chăm sóc khách hàng ở mức độ của Amazon từ nhiều trang trong số đó, nhưng ít nhất bạn có thể dễ dàng so sánh các sản phẩm tương tự, thanh toán an toàn cho mặt hàng của mình và theo dõi quá trình vận chuyển.
Ngoài Alibaba và AliExpress, bạn cũng có thể thử các ứng dụng như Taobao và Tmall, thuộc sở hữu của các tập đoàn công nghệ đa quốc gia của Trung Quốc. Mặc dù chúng cũng bảo vệ khách hàng sử dụng các nền tảng này, nhưng đừng mong đợi nhận được chất lượng dịch vụ khách hàng và bảo vệ người tiêu dùng tương tự như khi mua sắm trên Amazon.
Quảng cáo tính năng "Buy For Me" của Amazon trên ứng dụng mua sắm, hiển thị nhiều mẫu quần legging nữ
Bạn chắc chắn có thể mua được các mặt hàng từ các cửa hàng và nhà bán lẻ trực tuyến với giá rẻ hơn nhiều từ các nhà máy ở nước ngoài. Và mặc dù bạn có thể đạt được một thỏa thuận tốt, nhưng bạn cũng nên biết rằng bạn đang tự gánh chịu tất cả rủi ro của giao dịch đó. Điều này có nghĩa là bạn sẽ ít có khả năng nhận được chính xác những gì mình muốn hơn so với khi bạn mua hàng từ một nhà bán lẻ có uy tín.
Kết Luận
Xu hướng mua hàng trực tiếp từ nhà máy Trung Quốc, được thúc đẩy bởi các nền tảng mạng xã hội và mong muốn tiết kiệm chi phí, mang đến một lời hứa hấp dẫn về giá cả. Tuy nhiên, như đã phân tích, tiềm ẩn đằng sau đó là những rủi ro nghiêm trọng về thiếu hụt bảo vệ người tiêu dùng, kiểm soát chất lượng không đảm bảo và việc không nhận được chiết khấu sỉ cho các đơn hàng nhỏ lẻ.
Mặc dù có khả năng tiết kiệm chi phí, bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ nhận phải sản phẩm kém chất lượng, bị lỗi, hoặc thậm chí là mất trắng số tiền đã bỏ ra mà không có cơ chế pháp lý để đòi lại. Thay vào đó, việc sử dụng các nền tảng thương mại điện tử lớn như Alibaba, AliExpress, Taobao hay Tmall vẫn cung cấp một lớp bảo vệ cần thiết, giúp bạn yên tâm hơn trong quá trình mua sắm quốc tế.
Hãy luôn cân nhắc kỹ lưỡng và đặt sự an toàn, chất lượng lên hàng đầu trước khi quyết định phương thức mua sắm. Bạn đã từng thử mua hàng trực tiếp từ nhà máy chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn dưới phần bình luận để cộng đồng cùng tham khảo!
