Bạn có thường xuyên kết nối laptop của mình với một màn hình ngoài để làm việc, giải trí hay chơi game? Sự kết hợp này mang lại trải nghiệm làm việc năng suất hơn rất nhiều. Tuy nhiên, nếu bạn đang thấy pin laptop của mình nhanh chóng cạn kiệt một cách bí ẩn, thậm chí chỉ sau một đêm laptop ở chế độ ngủ, thì thủ phạm có thể không nằm ở những gì bạn nghĩ. Tôi đã từng trải qua tình huống tương tự, khi chiếc MacBook vốn nổi tiếng với thời lượng pin dài bỗng dưng tụt dốc không phanh. Sau quá trình tìm hiểu và thử nghiệm, nguyên nhân hóa ra lại chính là việc giữ màn hình ngoài kết nối với laptop, ngay cả khi máy đã chuyển sang chế độ ngủ.
Hiện tượng “Pin cạn bất thường” khi kết nối màn hình ngoài
Người dùng MacBook chạy chip Apple silicon thường rất tự hào về thời lượng pin “khủng” của thiết bị. Vì vậy, tôi đã vô cùng bất ngờ khi mỗi sáng trở lại bàn làm việc, chiếc MacBook đang ở chế độ ngủ của mình lại sụt pin đáng kể chỉ sau một đêm.
Điều gì đã gây ra điều này? Sau một tuần trăn trở về vấn đề, tôi chợt nhận ra đó chính là màn hình ngoài của mình. Tôi càng chắc chắn hơn vì khi mang MacBook ra khỏi bàn làm việc, không kết nối với bất kỳ thiết bị ngoại vi nào, pin của máy gần như giữ nguyên sau một đêm. Để kiểm chứng, tôi đã rút tất cả các thiết bị ngoại vi ra khỏi laptop và để máy qua đêm tại bàn làm việc. Đúng như dự đoán, mức pin gần như không thay đổi so với khi tôi rời đi.
Đó là lúc tôi nhận ra rằng, màn hình ngoài của mình đang âm thầm “giết chết” pin laptop.
Vì sao màn hình ngoài lại là “sát thủ bí mật” của pin laptop?
MacBook và màn hình ngoài kết nối qua hub, minh họa việc tiêu thụ năng lượng pin laptop
Nguyên lý khoa học đằng sau việc tiêu hao năng lượng bổ sung này khá đơn giản: để xử lý hình ảnh và xuất ra một màn hình khác, GPU (Bộ xử lý đồ họa) của laptop cần phải hoạt động nhiều hơn, đồng nghĩa với việc tiêu tốn thêm năng lượng. Lượng điện năng tiêu thụ thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố:
Tiêu thụ tài nguyên GPU liên tục
- Loại GPU: Laptop có GPU rời thường tiêu thụ nhiều điện hơn so với laptop chỉ có GPU tích hợp.
- Chất lượng hiển thị: Màn hình 4K HDR đòi hỏi nhiều năng lượng hơn đáng kể so với các tấm nền HD thông thường.
- Ngay cả khi ngủ: Điều đáng ngạc nhiên là tình trạng này vẫn diễn ra ngay cả khi laptop của bạn đã đi vào chế độ ngủ. Qua thử nghiệm, chỉ cần hệ điều hành phát hiện có một màn hình thứ hai đang kết nối, nó sẽ cố gắng xử lý tín hiệu cho màn hình đó, ngay cả khi laptop đang ngủ hoặc màn hình ngoài đã tắt nguồn.
Ngoài ra, việc sử dụng màn hình ngoài cho công việc, xem video hay chơi game đương nhiên sẽ làm pin laptop cạn nhanh hơn, hoặc buộc bạn phải cắm sạc liên tục. Điều này lại là một tin xấu cho pin lithium-ion.
Tăng tốc độ “đốt” chu kỳ sạc pin
Đối với những ai chưa biết, pin lithium-ion có một số chu kỳ sạc/xả giới hạn trước khi chúng được coi là không còn sử dụng được (thường khoảng 1.000 chu kỳ đối với laptop). Một chu kỳ được tính là hoàn thành mỗi khi pin laptop của bạn xả từ 100% xuống 0%. Do đó, việc sử dụng màn hình phụ sẽ làm pin của bạn cạn nhanh hơn, khiến số chu kỳ sạc bị “đốt” nhanh chóng hơn. Bạn có thể kiểm tra số chu kỳ pin của laptop để có cái nhìn tổng quan về tình trạng pin.
Thúc đẩy quá trình nóng lên và chai pin
Một yếu tố khác gây hại nghiêm trọng cho pin là nhiệt độ. Toàn bộ quá trình xử lý hình ảnh liên tục và việc sạc/xả pin không ngừng tạo ra lượng nhiệt đáng kể. Như bạn có thể thấy, đây là một vòng luẩn quẩn: pin cạn – sạc – nóng lên – pin cạn.
Tóm lại, việc sử dụng màn hình ngoài liên tục với laptop của bạn chính là một “cuộc chạy đua tốc độ” rút ngắn tuổi thọ pin.
Người dùng MacBook cần cảnh giác hơn
MacBook đặt trên giá đỡ cạnh màn hình ngoài, gợi ý cách tản nhiệt hiệu quả để bảo vệ pin
Nếu bạn đã từng kết nối MacBook với màn hình ngoài trong khi gập nắp máy, bạn có thể nhận thấy rằng nó sẽ không hoạt động trừ khi máy đang được cắm sạc. Hãy nhớ lại rằng việc sạc laptop sẽ tạo ra nhiệt, và quá trình xử lý GPU cho màn hình cũng tạo ra nhiệt. Apple lại buộc bạn phải chịu cả hai điều này khi bạn gập nắp MacBook. Tôi không chắc tại sao họ lại thiết kế như vậy, nhưng đó là thực tế.
Laptop Apple được thiết kế để tản nhiệt qua bàn phím. Việc gập nắp lại sẽ không cho phép laptop tản nhiệt hiệu quả như bình thường. Dù muốn hay không, điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe pin về lâu dài, bất kể hệ thống điều hòa nhiệt độ tuyệt vời của Apple, bởi vì những tác động tiêu cực có xu hướng tích tụ theo thời gian.
Tệ hơn nữa, mặc dù có thể bạn đã nghe những tin đồn khác, nhưng việc giữ pin MacBook sạc liên tục ở 100% là không tốt. Việc giữ pin lithium-ion ở mức 100% liên tục sẽ gây căng thẳng cho pin và khiến nó bị chai nhanh hơn. Bạn sẽ thấy rằng MacBook của mình có thể khó giữ pin sau một thời gian dài sử dụng theo cách này.
Bí quyết bảo vệ pin laptop khỏi “sát thủ” màn hình ngoài
Thành thật mà nói, cách tốt nhất để ngăn màn hình ngoài làm “chết” pin laptop của bạn là không sử dụng laptop cùng màn hình ngoài. Hoặc nếu có, hãy sử dụng chúng một cách tiết kiệm, chỉ khi thực sự cần thiết. Giải pháp của tôi là sử dụng máy tính để bàn cho tất cả các tác vụ phù hợp với desktop, và chỉ sử dụng laptop khi tôi muốn làm việc di động.
Mặc dù vậy, tôi có thể đưa ra một vài mẹo hữu ích nếu việc ngưng sử dụng màn hình ngoài hoàn toàn không phải là một lựa chọn cho bạn:
Các mẹo hiệu quả để kéo dài tuổi thọ pin
- Sử dụng giá đỡ laptop: Nghe có vẻ nhỏ nhặt, nhưng việc có luồng không khí lưu thông bên dưới laptop sẽ giúp làm mát máy đáng kể, giảm nhiệt độ pin.
- Ngắt kết nối vật lý màn hình: Ngay sau khi kết thúc phiên làm việc, hãy đảm bảo không có dây cáp nào kết nối laptop với màn hình. Điều này ngăn chặn việc xử lý GPU ẩn và tiêu hao pin khi laptop ở chế độ ngủ.
- Tận dụng tính năng sạc thông minh: Nhờ các tính năng tiết kiệm pin thông minh của laptop thế hệ mới, như Tối ưu hóa Sạc pin của Apple (Optimized Battery Charging) hoặc Sạc thông minh của Windows (Smart Charging), tốt hơn hết bạn nên để laptop cắm sạc khi sử dụng màn hình ngoài. Những tính năng này cố gắng ngăn laptop đạt mức 100% pin liên tục; và ngay cả khi đạt 100%, chúng cũng sẽ giảm thiểu các tác động bất lợi. Do đó, bạn có thể cân nhắc đầu tư vào một màn hình và cáp USB-C có khả năng vừa truyền tín hiệu hình ảnh vừa sạc laptop.
- Sử dụng các thiết lập màn hình ít “ngốn” điện hơn: Thay đổi độ phân giải màn hình xuống thấp hơn hoặc chỉ sử dụng một màn hình nhỏ cho laptop của bạn.
Hãy kết hợp các mẹo này với thói quen sạc laptop đúng cách để giữ pin laptop của bạn khỏe mạnh lâu hơn, giúp bạn tiết kiệm chi phí thay pin tốn kém và bất tiện.
