Chắc hẳn bạn đã quen thuộc với chế độ chụp panorama trên điện thoại thông minh, một tính năng từng tạo nên cơn sốt và trở thành tiêu chuẩn trên hầu hết các thiết bị di động. Nó cho phép chúng ta dễ dàng ghi lại toàn bộ một khung cảnh rộng lớn chỉ bằng một cú lia máy, không còn phải lo lắng về việc ghép ảnh thủ công hay sự chồng lấn phức tạp. Tuy nhiên, thời gian trôi qua, chế độ panorama truyền thống dường như đã dần mất đi sức hút, ít người còn sử dụng nó thường xuyên. Nhưng đối với tôi, một người đam mê khám phá giới hạn của nhiếp ảnh di động, panorama chưa bao giờ “mất lửa”. Tôi vẫn sử dụng nó, nhưng theo một cách hoàn toàn khác lạ và độc đáo, giúp biến những cảnh vật bình thường trở nên đầy tính nghệ thuật.
Sự Lên Ngôi và Thất Thế của Chế Độ Panorama Truyền Thống
Khi mới xuất hiện, chế độ panorama thực sự là một bước tiến công nghệ đáng kinh ngạc. Điện thoại và máy ảnh giờ đây có thể tự động “ghép” hàng loạt bức ảnh nhỏ thành một bức ảnh rộng lớn chỉ trong nháy mắt. Thay vì phải chụp hàng chục tấm rồi về nhà mày mò ghép nối, người dùng chỉ cần chạm nút chụp, lia máy theo một đường thẳng từ trái sang phải (hoặc ngược lại) và lập tức có được một bức ảnh toàn cảnh ấn tượng.
Cảnh quan thành phố và dòng sông rộng lớn chụp bằng chế độ panorama truyền thống
Mục đích chính của panorama là mang đến một cái nhìn toàn cảnh theo chiều ngang của một khung cảnh, giống như tính năng Street View của Google Maps. Nó cực kỳ hiệu quả để tái hiện không gian thực tế, chẳng hạn như muốn cho gia đình xem toàn bộ phòng khách của mình trong một tấm hình duy nhất. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, thật hiếm khi tôi thấy ai đó sử dụng chế độ này. Nó chưa bao giờ thực sự “hot” hay tạo thành xu hướng viral, nhưng hiện tại, nó đã trở nên ít được quan tâm đến mức bạn có thể tự hỏi tại sao các nhà sản xuất điện thoại vẫn còn tích hợp chế độ panorama vào ứng dụng camera của họ.
Đảo Ngược Tư Duy: Kỹ Thuật Chụp Ảnh Panorama Dọc Bằng Điện Thoại
Tôi là một trong số ít những người vẫn kiên trì sử dụng chế độ panorama, nhưng không theo cách bạn vẫn nghĩ. Thay vì giữ điện thoại ở chế độ ngang và lia từ trái sang phải, tôi lại cầm điện thoại ở chế độ dọc (portrait), sau đó, khi giao diện panorama tải lên, tôi nhanh chóng xoay điện thoại sang chế độ ngang (landscape). Thao tác này “đánh lừa” điện thoại, khiến các thanh hướng dẫn vẫn ở vị trí cũ nhưng góc chụp của tôi đã được xoay 90 độ. Kết quả là thay vì di chuyển điện thoại theo chiều ngang, tôi di chuyển nó theo chiều dọc để ghi lại các khung hình và ghép chúng lại.
Điện thoại gắn trên chân máy đang ở chế độ panorama, sẵn sàng chụp ảnh dọc
Thực hiện phương pháp này khó hơn nhiều so với cách chụp panorama truyền thống. Việc chụp bằng tay gần như là bất khả thi để đạt được kết quả tốt. Tuy nhiên, một chiếc chân máy (tripod) giá rẻ sẽ biến việc này trở nên vô cùng đơn giản. Tôi có một chiếc chân máy 67 inch giá chỉ khoảng 25 đô la với phần đầu có thể điều chỉnh linh hoạt. Mặc dù cơ chế kẹp điện thoại hơi bất tiện (tôi đã bị kẹp ngón tay vài lần), nhưng nhìn chung nó khá chắc chắn và hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Cận cảnh điện thoại được cố định chắc chắn trên chân máy để chụp panorama
Để thiết lập, bạn chỉ cần gắn điện thoại theo chiều dọc lên chân máy, mở chế độ panorama, sau đó xoay chân máy để điện thoại ở chế độ ngang. Hãy đảm bảo các kẹp không đè vào các nút bên cạnh của điện thoại và nới lỏng vít của cánh tay cuối cùng một chút để dễ xoay hơn khi chụp.
Những Thách Thức và Mẹo Chụp Panorama Dọc Hiệu Quả
Khi chụp panorama dọc, nếu không chụp bầu trời, bạn cần chọn một chủ thể phù hợp. Lý tưởng nhất là chủ thể phải cao và đối diện với một vật thể khác, hoặc phần lớn khung hình sẽ bị chiếm bởi bầu trời hoặc trần nhà. Nói về trần nhà, các công trình kiến trúc lịch sử với trần nhà độc đáo là lựa chọn hoàn hảo cho phong cách chụp này. Hoặc đơn giản hơn, bạn có thể chọn một cái cây cao để chụp.
Điện thoại trên chân máy hướng về bức tường, minh họa góc chụp cho panorama dọc
Khi mọi thứ đã sẵn sàng, bạn có thể bắt đầu chụp. Có một vài thách thức cần lưu ý:
- Căn chỉnh đối xứng: Nếu bạn muốn có một góc nhìn đối xứng, máy ảnh của bạn phải xoay đúng tâm. Ví dụ, nếu panorama của bạn bao gồm hai cái cây, hãy giữ máy ảnh ở giữa; nếu không, cái cây nào gần hơn sẽ chiếm ưu thế trong khung hình.
- Tránh bóng: Nếu bạn chụp ngoài trời vào ban ngày, đặc biệt là vào “giờ vàng” (golden hour), đừng quay lưng lại với mặt trời, nếu không bóng của chân máy hoặc của bạn sẽ xuất hiện trong ảnh.
- Vấn đề di chuyển: Có một chút “thể dục” liên quan. Sau khi bạn xoay máy ảnh đến trung tâm, bạn có thể vô tình lọt vào khung hình tiếp theo trừ khi bạn di chuyển ra ngoài. Nếu bạn không phải là chủ thể, điều này sẽ gây ra vấn đề, đặc biệt là bạn sẽ bị ghép lại thành một hình ảnh rất “kinh dị” (kinh nghiệm xương máu từ một lần bạn tôi cố gắng chụp panorama tôi khi tôi đang thiết lập máy ảnh).
Bức ảnh panorama bị lỗi do tác giả vô tình di chuyển vào khung hình
Ngoài ra, bạn chỉ có một cơ hội để thiết lập phơi sáng và lấy nét. Một khi bạn đã bắt đầu chế độ panorama, bạn không thể thay đổi các cài đặt này. Nếu bạn cố gắng, bất kỳ thay đổi nào giữa các khung hình gần nhau đều sẽ làm hỏng bức ảnh. Kết quả tốt nhất thường đến từ những cảnh có ánh sáng đồng đều. Chế độ panorama trên iPhone thậm chí còn không cho phép bạn điều chỉnh phơi sáng.
Tuy nhiên, kết quả cuối cùng vẫn rất ấn tượng. Hai bức ảnh đầu tiên chỉ là những cái cây ngẫu nhiên trong công viên. Tôi có thể đã căn khung hình tốt hơn hoặc chọn một vị trí đẹp hơn, nhưng với nỗ lực tối thiểu, chúng đã cho ra đời những tác phẩm tuyệt vời.
Ảnh panorama dọc ấn tượng của một cây cổ thụ cao vút trong công viên
Cặp ảnh tiếp theo là từ Nhà thờ Shah ở Isfahan. Đúng như tôi đã nói, các tòa nhà lịch sử và trần nhà đẹp là lựa chọn hoàn hảo cho phong cách này. Thêm một chút độ bão hòa cũng tạo nên sự khác biệt lớn, đặc biệt là khi chế độ Pano của iPhone không cho phép bạn chỉnh sửa gì trong máy ảnh hoặc sử dụng các phong cách nhiếp ảnh của iPhone. Bức ảnh cuối cùng gần như hoàn hảo, nhưng một vài du khách sắp bước vào nên tôi đã xoay máy ảnh hơi nhanh và kết quả là có một chút mờ.
Vẻ đẹp hùng vĩ của nhà thờ Shah ở Isfahan qua ảnh panorama dọc
Tối Ưu và Chia Sẻ Ảnh Panorama Dọc Ấn Tượng
Một khi bạn đã chụp được bức ảnh panorama dọc ưng ý, bạn có thể chỉnh sửa nó như bất kỳ bức ảnh nào khác. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng: những tệp ảnh này có kích thước rất lớn, vì vậy bạn sẽ cần một phần cứng đủ mạnh để chỉnh sửa. Các bức ảnh panorama của tôi thường có kích thước khoảng 3788 x 16340 pixel và dung lượng khoảng 20MB mỗi bức.
Việc chia sẻ một bức ảnh panorama dọc nguyên bản không thực sự hiệu quả. Trên điện thoại, bạn sẽ phải phóng to rất nhiều mới có thể nhìn rõ các chi tiết. Máy ảnh FujiFilm HS10 của tôi có tính năng phát lại panorama tự động di chuyển hình ảnh từ trái sang phải. Điều này đã truyền cảm hứng cho tôi tạo ra các đoạn video chuyển động của riêng mình. Bạn cũng có thể sử dụng các ứng dụng để tạo hiệu ứng “carousel” cho ảnh panorama, hoặc thậm chí dùng các công cụ chỉnh sửa video như CapCut, hay PowerPoint để tạo GIF.
Ví dụ, với bức ảnh cây trong công viên, việc chỉnh sửa trong Photoshop khá dễ dàng. Chỉ cần mở ảnh, vào phần Timelines, và thêm hiệu ứng Pan để tạo một GIF đơn giản. Tôi đã thử tạo một GIF dài 20 giây cho bức ảnh đó để chia sẻ, nhưng nó có dung lượng khổng lồ lên đến 110MB. Tôi có thể nén nó lại, nhưng điều đó sẽ làm mất đi các chi tiết mà tôi muốn thể hiện. Thật không ai muốn tải một GIF 110MB cả.
Trong quá trình mày mò, tôi còn phát hiện ra rằng việc xoay bức ảnh panorama dọc đã hoàn thiện 90 độ đôi khi lại tạo ra một hiệu ứng nghệ thuật độc đáo và thú vị, dù hơi khó hiểu ban đầu. Nó không phù hợp với tất cả các bức ảnh, nhưng tôi thực sự rất thích kết quả của bức này.
Bức ảnh panorama dọc độc đáo của cây cối trong công viên sau khi được xoay ngang để tạo hiệu ứng nghệ thuật
Đây là một ví dụ khác từ Nhà thờ Shah ở Isfahan:
Nếu bạn đã cảm thấy nhàm chán với những thủ thuật chụp ảnh thông thường, kỹ thuật panorama dọc chắc chắn sẽ mang đến một làn gió mới, khác biệt hoàn toàn so với những gì bạn từng biết. Hầu hết mọi người sẽ không bận tâm thử, nhưng đó chính là điểm mấu chốt: sự độc đáo. Hãy thử một lần, và bạn sẽ không bao giờ nhìn chế độ “panorama” theo cách cũ nữa.
