Khi chọn mua một chiếc điện thoại thông minh mới, người dùng thường bị cuốn hút bởi những thông số kỹ thuật mạnh mẽ hay khả năng chụp ảnh ấn tượng của camera. Tuy nhiên, nếu thiết bị của bạn gặp sự cố, tất cả những yếu tố đó có thể trở nên vô nghĩa. Khả năng sửa chữa (repairability) mới chính là chìa khóa giúp thiết bị của bạn hoạt động bền bỉ và giữ cho ví tiền của bạn không bị “thủng”. Đây là một ưu tiên hàng đầu mà bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng.
Giữ Điện Thoại Lâu Hơn, Cần Hỗ Trợ Sửa Chữa Bền Vững
Ngày càng nhiều người dùng lựa chọn giữ điện thoại của mình lâu hơn, một phần vì động lực để nâng cấp không còn rõ ràng như vài năm trước. Với những người đam mê công nghệ, việc liệt kê hàng loạt lý do khiến các flagship mới vượt trội hơn bản tiền nhiệm là điều dễ dàng, từ tính năng AI mới, camera cải tiến đến chip xử lý nhanh hơn.
Tuy nhiên, đối với người dùng phổ thông, những người coi điện thoại chủ yếu là công cụ để truy cập các ứng dụng yêu thích, những tính năng “hoa mỹ” này không thực sự ý nghĩa. Nếu điện thoại của họ vẫn hoạt động tốt, có lý do gì để họ phải chi tiền mua một thiết bị mới và trải qua quá trình thiết lập lại từ đầu? Với nhóm đối tượng này, điều quan trọng hơn là nhà sản xuất có tiếp tục cung cấp dịch vụ hỗ trợ sửa chữa trong nhiều năm tới hay không, để họ không bị buộc phải nâng cấp chỉ vì thiếu linh kiện thay thế. Nếu bạn cũng là một trong số đó, Apple và Samsung là những lựa chọn an toàn nhất, bởi các hãng khác thường chỉ duy trì hỗ trợ sau khoảng ba năm.
Thay Pin: Giải Pháp Kéo Dài Tuổi Thọ Hiệu Quả Nhất
Mặc dù ai cũng mong muốn điện thoại có thời lượng pin tốt, nhưng pin lithium-ion vốn sẽ chai dần theo thời gian. Sau khoảng hai năm sử dụng, dung lượng pin còn lại bắt đầu gây khó chịu, và đến năm thứ ba, bạn có thể cân nhắc nâng cấp thiết bị mới.
Kỹ thuật viên đang tiến hành sửa chữa, thay thế linh kiện bên trong một chiếc smartphone
Điều này không nhất thiết phải xảy ra. Nếu các bộ phận khác của điện thoại vẫn hoạt động tốt, việc thay thế pin mới có thể dễ dàng kéo dài tuổi thọ của thiết bị thêm khoảng hai năm. Vấn đề nằm ở hệ thống tháo pin và mức độ dễ hay khó mà nhà sản xuất tạo ra cho quá trình này.
Không giống hầu hết các nhà sản xuất, Google vẫn sử dụng một loại keo dán rất chắc chắn để cố định pin vào khung máy. Điều này khiến việc tháo và thay thế pin trở nên khó khăn hơn nhiều, ngay cả khi có các công cụ chuyên dụng, chứ chưa nói đến một người mới bắt đầu với dụng cụ cơ bản. Nó cũng làm cho việc tái chế pin cũ trở nên phức tạp hơn, vì kỹ thuật viên có thể phải làm nóng pin để làm mềm keo, và nhiệt độ cao làm hỏng cấu trúc hóa học bên trong của pin lithium-ion.
Ở thái cực đối lập là Samsung, hãng đã loại bỏ hoàn toàn keo dán và sử dụng các miếng dán dễ bóc. Khi các miếng dán này được gỡ ra, pin có thể dễ dàng được lấy ra. Đây là quá trình tháo pin dễ dàng nhất từng thấy trên một chiếc điện thoại phổ biến hiện đại. Fairphone, một thương hiệu tập trung vào khả năng sửa chữa, thậm chí còn tốt hơn khi chỉ cần tháo nắp lưng là có thể tiếp cận pin.
Nếu bạn dự định sử dụng điện thoại của mình lâu hơn ba năm, chắc chắn bạn sẽ phải thay pin vào một thời điểm nào đó. Vì vậy, điều quan trọng là phải kiểm tra xem quá trình tháo pin có dễ dàng hay không. Ngay cả khi bạn không tự thực hiện mà mang đến kỹ thuật viên, việc tháo pin dễ dàng cũng giúp toàn bộ quá trình nhanh hơn và thường có chi phí rẻ hơn.
Thiết Kế Mô-đun: Giảm Chi Phí Và Tăng Tốc Độ Sửa Chữa
Thiết kế mô-đun (modular design) có nghĩa là bạn chỉ cần sửa chữa phần bị hỏng, chứ không phải toàn bộ. Hãy so sánh với các mẫu iPhone cũ, nơi việc thay kính lưng bị nứt có thể tốn hàng trăm đô la vì nó được dán trực tiếp vào khung máy, đòi hỏi các công cụ nhiệt, dung môi hoặc thậm chí là laser để tháo. May mắn thay, Apple đã cải tiến thiết kế bên trong cho các mẫu iPhone mới hơn, giúp việc sửa chữa giờ đây dễ dàng và rẻ hơn đáng kể.
Với thiết kế mô-đun hơn, các bộ phận được tách rời, vì vậy bạn chỉ cần trả tiền để thay thế những gì thực sự bị hỏng. Điều đó có nghĩa là chi phí sửa chữa thấp hơn, thời gian chờ đợi ít hơn và ít rắc rối hơn khi thiết bị của bạn gặp sự cố. Đây là một thiết kế hiệu quả, tiết kiệm chi phí và thông minh hơn nhiều.
Cách Kiểm Tra Khả Năng Sửa Chữa Của Smartphone
Các công ty thường đưa ra nhiều tuyên bố về khả năng sửa chữa để thể hiện sự quan tâm đến môi trường. Tuy nhiên, cách duy nhất để bạn có thể biết chắc chắn là tự tìm hiểu. Các video tháo lắp trên YouTube (như từ kênh JerryRigEverything hoặc PBKreviews) là những nguồn tài nguyên tuyệt vời để xem việc mở thiết bị và thay thế linh kiện dễ dàng hay khó khăn đến mức nào.
Cận cảnh quá trình tháo lắp, kiểm tra khả năng sửa chữa của điện thoại thông minh
Điểm số sửa chữa của iFixit là một tiêu chuẩn đáng tin cậy khác, đánh giá điện thoại dựa trên các yếu tố như khả năng sẵn có của linh kiện, yêu cầu về công cụ và thiết kế mô-đun. Và bắt đầu từ ngày 20 tháng 6 năm 2025, điện thoại bán tại EU sẽ bao gồm điểm số khả năng sửa chữa ngay trên nhãn năng lượng, giúp việc so sánh các mẫu máy trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Nếu khả năng sử dụng lâu dài là điều quan trọng đối với bạn, đây là những yếu tố bắt buộc phải kiểm tra trước khi mua.
Tự Sửa Chữa (DIY): Lựa Chọn Tiết Kiệm Chi Phí
Không phải mọi sự cố đều cần mang điện thoại đến trung tâm bảo hành. Các trang web như iFixit cung cấp hướng dẫn từng bước chi tiết, giúp bạn tự thực hiện các sửa chữa phổ biến như thay pin hoặc màn hình. Nếu bạn có đôi tay khéo léo và một bộ công cụ cơ bản, việc tự sửa chữa (DIY) có thể tiết kiệm đáng kể chi phí và kéo dài tuổi thọ cho chiếc điện thoại của bạn.
Nhiều điện thoại chỉ cần một vài con ốc và sự kiên nhẫn để có thể mở ra. Hơn nữa, iFixit thường liên kết trực tiếp đến các linh kiện và công cụ chính xác mà bạn sẽ cần, giúp toàn bộ quá trình trở nên ít đáng sợ hơn nhiều. Đối với các vấn đề đơn giản, việc tự sửa chữa là một lựa chọn thông minh, đáng thử và bất ngờ dễ thực hiện.
Dù nhà sản xuất có tuyên bố chiếc điện thoại của họ bền bỉ đến đâu, nó cũng không thể miễn nhiễm với hư hỏng, và chắc chắn không thể tránh khỏi sự hao mòn theo thời gian. Nếu bạn có ý định giữ chiếc điện thoại của mình trong nhiều năm tới, hãy đảm bảo rằng công ty cũng có ý định cung cấp hỗ trợ sửa chữa cho nó trong suốt khoảng thời gian đó.
