Google Arts & Culture Lab vừa hợp tác với Bảo tàng Harley-Davidson để ra mắt dự án mang tên “Moving Archives”. Đây là một sáng kiến đột phá sử dụng công nghệ Veo, biến những bức ảnh tĩnh có tuổi đời hàng thế kỷ thành các hoạt ảnh lặp lại sống động, kết hợp với thuyết minh được tạo bởi Gemini và những đoạn văn bản sâu sắc về lịch sử. Dự án này không chỉ làm sống lại quá khứ mà còn khẳng định vai trò ngày càng lớn của trí tuệ nhân tạo trong việc bảo tồn và kể chuyện di sản văn hóa, mang đến trải nghiệm độc đáo cho người yêu công nghệ và lịch sử tại Việt Nam.
Bên Trong “Moving Archives”: AI Hồi Sinh Dòng Chảy Thời Gian
Trong dự án Moving Archives, Google đã áp dụng công nghệ hoạt hình Veo vào một bộ sưu tập các hình ảnh lưu trữ quý giá của Bảo tàng Harley-Davidson. Người xem có thể dễ dàng chuyển đổi giữa bức ảnh tĩnh gốc và phiên bản hoạt hình của nó chỉ bằng một cú nhấp chuột. Bạn sẽ được chứng kiến khung cảnh sàn nhà máy thập niên 1920 nhẹ nhàng sống lại, hay những tay đua đường ván phóng qua màn hình với tốc độ ấn tượng.
Đồng thời, mô hình AI Gemini của Google sẽ cung cấp những đoạn âm thanh ngắn theo phong cách phát thanh cũ kỹ và các đoạn văn bản giải thích những gì bạn đang thấy, dù đó là sự tiến hóa của thiết kế xe mô tô hay tinh thần phiêu lưu của những tay lái đời đầu.
Đây là lần triển khai đầu tiên trong chuỗi các dự án lớn hơn thuộc chương trình “Artists in Residence” của Google Arts & Culture, một sáng kiến mời gọi các bảo tàng, nghệ sĩ và nhà phát triển thử nghiệm với các công cụ AI của Google.
Bill Jackson, Giám đốc Dịch vụ Lưu trữ và Di sản tại Bảo tàng Harley-Davidson, đã chia sẻ trên kênh The Keyword của Google: “Ảnh lưu trữ truyền tải rất nhiều điều về con người, thái độ, sự quyết tâm và năng lượng của họ. Khi chúng ta thấy con người trong chuyển động, nó thêm cảm xúc và kết nối. Chúng ta có thể không bao giờ gặp những người này trực tiếp, nhưng những hình ảnh chuyển động này giúp chúng ta cảm thấy gần gũi hơn.”
Giao diện dự án Moving Archives: Google Arts & Culture và Harley-Davidson ứng dụng AI Veo vào ảnh lịch sử
AI Định Hình Tương Lai Kể Chuyện Lịch Sử Như Thế Nào?
Bằng cách làm sống động các bức ảnh tĩnh, “Moving Archives” đang định nghĩa lại cách chúng ta tương tác với di sản văn hóa trực tuyến. Chuyển động không chỉ thêm chiều sâu cảm xúc, mà còn tạo ra một cầu nối mạnh mẽ giữa chúng ta và những con người đã đi vào lịch sử. Đối với các bảo tàng đang đối mặt với lượng khách tham quan trực tiếp giảm sút, những trải nghiệm kỹ thuật số này có khả năng tiếp cận khán giả toàn cầu mà không gây rủi ro cho các hiện vật dễ vỡ.
Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI) cũng đang đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn. Thay vì phục chế hay can thiệp vào các bản in gốc, các tổ chức có thể an toàn “thổi hồn vào chúng” một cách ảo hóa với các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) video AI tiên tiến như Veo. Đây là một hình thức kể chuyện đang dần trở nên phổ biến.
Với việc bổ sung lớp hoạt ảnh video AI, Google đảm bảo rằng bức ảnh gốc không bị thay đổi vẫn có thể truy cập được, và mọi chú thích được tạo bởi AI đều được gắn nhãn rõ ràng. Điều này giúp duy trì tính toàn vẹn của lịch sử trong khi vẫn tận dụng được sức mạnh của công nghệ hiện đại.
Tiềm Năng và Thách Thức Của AI Trong Di Sản Văn Hóa
“Moving Archives” cũng hé lộ về định hướng tương lai của AI trong lĩnh vực nghệ thuật. Khi các mô hình như Gemini và Veo trở nên hoàn thiện hơn, chúng ta có thể sẽ thấy nhiều công cụ kể chuyện nhập vai hơn xuất hiện trong các bảo tàng, phòng trưng bày và thư viện. Các triển lãm tĩnh sẽ biến thành những hành trình tương tác, thu hút thế hệ khách tham quan trẻ tuổi, am hiểu công nghệ để khám phá quá khứ một cách sống động hơn.
Google Arts & Culture đã và đang chia sẻ trực tuyến các bộ sưu tập quý giá từ các bảo tàng trên khắp thế giới mà không làm nguy hiểm đến hiện vật gốc.
Tất nhiên, các tổ chức phải cân bằng giữa sự đổi mới và tính toàn vẹn. Các nhà quản lý cần định hướng sự sáng tạo của AI để đảm bảo lịch sử không bị bóp méo. “Moving Archives” đã đạt được sự cân bằng đó bằng cách trình bày hình ảnh gốc song song với nội dung được AI thêm vào.
Kết Luận
Dự án “Moving Archives” là một minh chứng rõ nét cho thấy AI không chỉ là công cụ công nghệ mà còn là cầu nối mạnh mẽ đưa chúng ta gần hơn với dòng chảy lịch sử. Bằng cách làm sống động những khoảnh khắc đã qua và kể những câu chuyện lịch sử với chiều sâu cảm xúc mới, Google Arts & Culture và Bảo tàng Harley-Davidson đã mở ra một kỷ nguyên mới cho việc khám phá di sản văn hóa. Đây là một lời khẳng định về tiềm năng vô hạn của AI trong việc bảo tồn, giáo dục và truyền cảm hứng, đồng thời nhắc nhở về tầm quan trọng của sự cân bằng giữa sáng tạo và tính chân thực. Hãy khám phá “Moving Archives” và cảm nhận sức mạnh của lịch sử được “thổi hồn” bởi AI.
