Máy tính Windows của bạn đang hoạt động chậm, khởi động lâu hay thường xuyên bị giật lag? Nhiều người nghĩ rằng việc nâng cấp phần cứng là giải pháp duy nhất. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể cải thiện đáng kể hiệu suất và khả năng phản hồi của hệ thống chỉ bằng cách thực hiện một vài điều chỉnh đơn giản trong cài đặt Windows. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn những cách tối ưu máy tính để có trải nghiệm Windows mượt mà hơn mà không tốn chi phí.
1. Tối Ưu Hiệu Ứng Hình Ảnh (Visual Effects)
Windows cung cấp hai tùy chọn chính để quản lý hiệu ứng hình ảnh: “hiệu suất tốt nhất” và “giao diện đẹp nhất”. Lựa chọn “giao diện đẹp nhất” sẽ kích hoạt các hiệu ứng động, đổ bóng và trong suốt bắt mắt, giúp hệ thống trông hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, những hiệu ứng này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất máy tính, đặc biệt là trên các thiết bị cấu hình thấp.
Để tăng cường khả năng phản hồi của PC Windows, bạn nên tối ưu hoặc tắt bớt các hiệu ứng hoạt hình không cần thiết này. Để điều chỉnh chúng, hãy làm theo các bước sau:
-
Gõ “Performance” vào thanh tìm kiếm Windows và chọn Adjust the appearance and performance of Windows (Điều chỉnh giao diện và hiệu suất của Windows).
-
Trong cửa sổ Performance Options (Tùy chọn Hiệu suất), chọn Adjust for best performance (Điều chỉnh để có hiệu suất tốt nhất) nếu một tùy chọn khác đang được chọn.
Tùy chỉnh cài đặt hiệu ứng hình ảnh trong cửa sổ Tùy chọn Hiệu suất Windows.
Thao tác này sẽ tắt các hiệu ứng bổ sung nhưng có thể làm giảm tính thẩm mỹ của giao diện. Để cân bằng giữa giao diện và hiệu suất, bạn có thể chọn Custom (Tùy chỉnh) và tự bật/tắt từng hiệu ứng cụ thể theo ý muốn.
2. Quản Lý Chương Trình Khởi Động Cùng Windows (Startup Programs)
Nhiều ứng dụng tự động được cấp quyền chạy khi khởi động Windows, thường là trong quá trình cài đặt hoặc khi bạn chạy chúng lần đầu. Khi số lượng các ứng dụng khởi động này tăng lên, thời gian khởi động máy tính sẽ chậm lại đáng kể, khiến bạn phải chờ đợi lâu hơn để Windows sẵn sàng sử dụng. Để cải thiện hiệu suất, bạn nên vô hiệu hóa các ứng dụng không cần thiết khỏi danh sách khởi động.
Để tắt các chương trình khởi động, hãy làm theo các bước sau:
- Nhấp chuột phải vào nút Start và chọn Task Manager (Trình quản lý Tác vụ).
- Chuyển đến tab Startup apps (Ứng dụng khởi động), nơi bạn sẽ thấy danh sách các chương trình chạy khi khởi động.
- Nhấp chuột phải vào bất kỳ chương trình không cần thiết nào và chọn Disable (Vô hiệu hóa).
Việc quản lý tốt các chương trình khởi động sẽ giúp Windows khởi động nhanh hơn và sẵn sàng làm việc trong thời gian ngắn hơn.
3. Tắt Ứng Dụng Chạy Nền (Background Applications)
Nhiều ứng dụng, đặc biệt là các phần mềm diệt virus hoặc quản lý mật khẩu của bên thứ ba, được phép chạy ngầm ngay cả khi bạn không chủ động sử dụng chúng. Mặc dù đôi khi điều này hữu ích, nhưng việc có quá nhiều ứng dụng không cần thiết chạy nền có thể tiêu tốn tài nguyên hệ thống, làm chậm hiệu suất máy tính của bạn.
Để tăng cường hiệu suất hệ thống, bạn nên vô hiệu hóa các ứng dụng chạy nền không cần thiết. Dưới đây là cách thực hiện:
-
Nhấp chuột phải vào nút Start và mở Task Manager (Trình quản lý Tác vụ).
-
Chuyển đến tab Processes (Tiến trình).
-
Xác định các tiến trình tiêu tốn nhiều tài nguyên trong cột Background processes (Tiến trình nền), nhấp chuột phải vào chúng và chọn End task (Kết thúc tác vụ).
Vô hiệu hóa tiến trình chạy nền trong Trình quản lý Tác vụ Windows.
Bằng cách giải phóng tài nguyên từ các ứng dụng chạy nền, hệ thống của bạn sẽ có nhiều sức mạnh hơn để tập trung vào các tác vụ thiết yếu, từ đó cải thiện hiệu suất tổng thể.
4. Điều Chỉnh Cài Đặt Nguồn (Power Settings)
Theo mặc định, cài đặt nguồn của Windows được đặt ở cấu hình cân bằng (Balanced), mang lại sự kết hợp tốt giữa hiệu suất và hiệu quả sử dụng năng lượng. Chế độ này giúp kéo dài thời lượng pin cho laptop nhưng cũng giới hạn lượng điện năng mà Windows sử dụng, ảnh hưởng đến hiệu suất. Để loại bỏ hạn chế này, bạn nên chuyển sang gói nguồn hiệu suất cao, cho phép phần cứng hoạt động hết công suất.
Để điều chỉnh cài đặt gói nguồn của bạn trong Windows, hãy làm theo các bước sau:
- Gõ “Control Panel” vào thanh tìm kiếm Windows và mở ứng dụng Control Panel.
- Đi tới Hardware and Sound > Power Options (Phần cứng và Âm thanh > Tùy chọn Nguồn).
- Chọn gói High Performance (Hiệu suất cao) nếu gói Balanced đang được chọn.
- Bạn cũng có thể nhấp vào Change plan settings (Thay đổi cài đặt gói) bên cạnh gói đã chọn để tùy chỉnh thêm.
Lưu ý rằng việc bật gói hiệu suất cao sẽ tiêu tốn nhiều pin hơn, vì vậy hãy giữ laptop cắm sạc trong quá trình thực hiện các tác vụ nặng.
5. Buộc Ứng Dụng Sử Dụng GPU Rời (Dedicated GPU)
Ngay cả khi máy tính của bạn có card đồ họa rời (dedicated GPU), một số ứng dụng vẫn có thể mặc định sử dụng GPU tích hợp (integrated GPU) do chúng không có quyền sử dụng GPU rời. Kết quả là bạn có thể trải nghiệm hiệu suất kém vì GPU mạnh mẽ hơn không được tận dụng tối đa.
Để đạt được hiệu suất tốt hơn, hãy thiết lập để các ứng dụng cụ thể (những ứng dụng yêu cầu nhiều tài nguyên) sử dụng GPU rời của bạn.
-
Mở Settings (Cài đặt) và đi tới System > Display (Hệ thống > Màn hình).
-
Cuộn xuống và nhấp vào Graphics (Đồ họa).
-
Chọn một ứng dụng bằng cách nhấp vào Browse (Duyệt) (đối với ứng dụng trên máy tính) hoặc chọn một ứng dụng từ Microsoft Store.
-
Sau khi thêm ứng dụng, nhấp vào ứng dụng đó trong danh sách, chọn Options (Tùy chọn) và chọn High performance (Hiệu suất cao) để gán GPU rời.
Tùy chọn thiết lập ưu tiên GPU rời cho ứng dụng trong Cài đặt Windows 11.
Nếu bạn chưa từng thực hiện các điều chỉnh hiệu suất máy tính kể trên, hãy thử ngay và bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện hiệu suất rõ rệt. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng đây không phải là một giải pháp khắc phục một lần duy nhất. Bạn sẽ cần gán ứng dụng cho GPU rời khi cài đặt chúng, thường xuyên loại bỏ các ứng dụng không cần thiết khỏi danh sách khởi động và tắt các tiến trình chạy nền mới khi cần thiết để duy trì hiệu suất tối ưu cho hệ thống.