Trong kỷ nguyên số hóa hiện nay, việc sử dụng các thiết bị có kết nối internet đồng nghĩa với việc bạn có thể trở thành mục tiêu tiềm năng của các cuộc tấn công mạng. Với tần suất rò rỉ dữ liệu ngày càng cao và sự tinh vi của các cuộc tấn công, lừa đảo, việc chủ động tăng cường bảo mật cá nhân là vô cùng cần thiết. Dưới đây là 5 bước đơn giản nhưng hữu ích giúp bạn củng cố lớp bảo vệ kỹ thuật số và giữ an toàn cho dữ liệu cá nhân của mình.
1. Đóng Tất Cả Tài Khoản Không Dùng Đến
Nếu bạn giống như tôi, rất có thể bạn đã mất dấu các tài khoản dịch vụ mà mình không hề đăng nhập trong nhiều năm. Điều này nghe có vẻ không quan trọng, nhưng hãy cân nhắc điều sau: các tài khoản không hoạt động làm phình to “dấu chân kỹ thuật số” tổng thể của bạn và tạo thêm các mục tiêu cho kẻ xấu.
Tất cả dữ liệu này đều có thể bị lợi dụng bởi các bên độc hại. Trong trường hợp xấu nhất, nếu ai đó xâm nhập được vào các dịch vụ này, họ có thể sử dụng thông tin của bạn cho những mục đích xấu như lừa đảo danh tính. Ngay cả khi điều tồi tệ nhất không xảy ra, bạn vẫn đang cung cấp dữ liệu cho một công ty mà họ có thể dùng để gửi thư rác cho bạn vô thời hạn—không tệ bằng lừa đảo danh tính, nhưng vẫn gây khó chịu.
Thật không may, trí nhớ thường không đáng tin cậy, và việc nhớ lại những dịch vụ nào đã sử dụng trong năm nay, chứ chưa nói đến vài năm gần đây, là điều khó khăn. Đây là lý do tại sao tôi thường xuyên sàng lọc hộp thư đến và tìm kiếm các email chào mừng bằng các từ khóa cụ thể như “tài khoản” hoặc “welcome”. Việc này có thể mất vài giờ, nhưng việc thu hẹp dấu chân kỹ thuật số là xứng đáng. Có nhiều cách khác để tìm các tài khoản cũ được liên kết với địa chỉ email của bạn, giúp quá trình này trở nên hiệu quả hơn.
2. Yêu Cầu Các Dịch Vụ Xóa Dữ Liệu Cá Nhân Của Bạn
Khi bạn đóng một tài khoản, rất có thể công ty vẫn giữ lại dữ liệu của bạn. Việc xóa dữ liệu là một vấn đề phức tạp và có thể không thực hiện được trong mọi trường hợp, nhưng việc cố gắng không bao giờ là thừa. Tương tự như GDPR ở EU và Vương quốc Anh, nhiều tiểu bang của Hoa Kỳ đã ban hành luật quyền riêng tư cho phép người tiêu dùng gửi yêu cầu xóa dữ liệu ngay cả khi họ không phải là cư dân của tiểu bang đó.
Vậy, làm thế nào để thực hiện việc này? Đôi khi việc này khá đơn giản, vì một số công ty có thể cung cấp biểu mẫu trên trang web của họ để gửi yêu cầu xóa dữ liệu. Những lúc khác, bạn có thể cần phải tự mình thực hiện một số công việc thủ công hơn. Cư dân California có thể sử dụng mẫu đơn CCPA (California Consumer Privacy Act) để tham khảo, nhưng bạn hoàn toàn có thể tùy chỉnh nó cho phù hợp với nhu cầu của mình, tùy thuộc vào tiểu bang bạn đang sống và tiểu bang nơi công ty đặt trụ sở.
Ngoài ra, tôi sẽ củng cố nỗ lực này bằng cách sử dụng các dịch vụ gỡ bỏ dữ liệu tự động. Những dịch vụ này sẽ giúp tôi xóa bỏ thông tin mà các nhà môi giới dữ liệu đã thu thập được.
3. Bắt Đầu Sử Dụng Bí Danh Gmail
Khi tôi kiểm tra email của mình để ước tính khối lượng công việc dọn dẹp cần thực hiện, tôi nhận ra mình đã bất cẩn trong nhiều năm mà không hề hay biết. Hộp thư chính của tôi không chỉ bị lộn xộn vì tôi đăng ký quá nhiều thứ, mà 50% số email vô dụng là từ các dịch vụ tôi chỉ dùng một lần hoặc muốn dùng thử.
Hình ảnh hộp thư đến Gmail với nhiều thư rác trên máy tính và điện thoại, minh họa sự cần thiết của bí danh email để quản lý thư rác và bảo vệ thông tin cá nhân.
Tôi có thể đã giảm đáng kể tất cả những điều này nếu tôi sử dụng các bí danh Gmail cho các lần đăng ký mới. Làm như vậy không chỉ giúp dọn dẹp hộp thư mà còn che chắn địa chỉ email thật của tôi khỏi các trang web và dịch vụ đáng ngờ. Một lý do tốt khác để sử dụng bí danh email là nếu một dịch vụ tôi đăng ký bằng bí danh bị xâm phạm, tôi chỉ cần đóng một tài khoản, và email thật cùng danh tính của tôi vẫn an toàn 100%. Đây cũng là một thủ thuật hay để phát hiện các công ty bán dữ liệu của bạn. Ví dụ, nếu một trong các tài khoản email bí danh của bạn bị ngập trong thư rác, bạn có thể dễ dàng xác định ai là người phải chịu trách nhiệm.
4. Thiết Lập Xác Thực Hai Yếu Tố (2FA) và Chuyển Sang Khóa Bảo Mật (Passkeys) hoặc Sinh Trắc Học
Trong khi làm sáng tỏ những lầm tưởng phổ biến nhất về bảo mật mật khẩu, tôi đã đưa ra một sự thật quan trọng: chỉ cần có đủ thời gian, hacker có thể xâm phạm ngay cả những mật khẩu mạnh nhất. Điều này nghe có vẻ đáng sợ, nhưng bạn có thể giảm thiểu thiệt hại bằng cách thiết lập xác thực hai yếu tố (2FA) trên các dịch vụ cho phép. Bằng cách đó, ngay cả khi bạn bị hack hoặc dữ liệu của bạn bị rò rỉ, bạn vẫn có một lớp phòng thủ bổ sung giữa bạn và kẻ tấn công.
Cách tốt nhất để giữ an toàn trực tuyến là tránh sử dụng mật khẩu hoàn toàn và chuyển sang sử dụng khóa bảo mật (passkeys). Mặc dù không hoàn hảo, passkeys giảm thiểu khả năng bạn trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công lừa đảo (phishing), vì bạn sẽ không cần phải nhập mật khẩu của mình. Hãy xem passkeys như một hình thức tự chăm sóc bản thân, vì bạn sẽ dành ít thời gian hơn để lo lắng về lừa đảo (một mối đe dọa đang ngày càng đáng sợ). Sử dụng sinh trắc học như vân tay hoặc nhận diện khuôn mặt cũng là một lựa chọn tuyệt vời để tăng cường bảo mật và sự tiện lợi.
5. Cập Nhật Firmware Router Của Bạn
Nói thẳng ra, tội phạm mạng rất thích phần mềm và phần cứng lỗi thời vì chúng dễ bị xâm nhập hơn. Đúng vậy, hầu hết các bản cập nhật phần mềm hiện nay đều tự động, nhưng hãy tự hỏi bản thân: lần cuối cùng bạn cập nhật firmware cho router của mình là khi nào?
Router Wi-Fi hiện đại với bốn ăng-ten, đặt trên bàn, tượng trưng cho tầm quan trọng của việc cập nhật firmware router để đảm bảo an toàn mạng và hiệu suất tối ưu.
Thao tác nhỏ này sẽ giữ cho thiết bị phần cứng quan trọng này luôn được cập nhật, tăng cường bảo mật và bảo vệ bạn khỏi những kẻ xâm nhập. Hơn nữa, nó cũng có thể cải thiện hiệu suất tổng thể của router.
Bạn không bao giờ có thể quá cẩn trọng trong kỷ nguyên kỹ thuật số. Việc liên tục cải thiện quyền riêng tư và bảo mật trực tuyến là điều cần thiết. Tốt nhất là bắt đầu một năm mới với một khởi đầu trong sạch, điều này không chỉ giới hạn ở mục tiêu sức khỏe mà còn ở dấu chân kỹ thuật số của bạn nữa. Thực hiện những điều chỉnh đơn giản này có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc bảo vệ thông tin cá nhân và giữ cho bạn an toàn trên mạng.
