Trong thập kỷ qua, camera trên điện thoại thông minh đã đạt được những bước tiến vượt bậc, dần thay thế những chiếc máy ảnh kỹ thuật số du lịch nhỏ gọn trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Ngày nay, việc sở hữu một chiếc máy ảnh chuyên dụng thường chỉ được xem là cần thiết cho các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp hoặc những người theo đuổi nghệ thuật. Thậm chí, một thị trường ngách lớn dành riêng cho nhiếp ảnh di động đã hình thành và phát triển mạnh mẽ.
Tuy nhiên, dù tiện lợi và đa năng đến đâu, camera điện thoại vẫn chưa thể sánh bằng máy ảnh chuyên dụng ở nhiều khía cạnh quan trọng. Sự trở lại của trào lưu “digicam” (máy ảnh kỹ thuật số cũ) đã giúp tôi nhận ra điều này. Cá nhân tôi đã mua một chiếc Canon SX610 HS, ra mắt từ năm 2015 – một thiết bị đã gần một thập kỷ tuổi tính đến thời điểm viết bài này. Dù vậy, nó vẫn là lựa chọn ưu tiên của tôi cho việc chụp ảnh đời thường, không cần đến một bộ máy ảnh cồng kềnh.
Điện thoại tiện lợi, nhưng không phải là tối ưu nhất cho mọi mục đích
Điện thoại thông minh và máy ảnh kỹ thuật số đặt cạnh nhau, so sánh kích thước camera và công nghệ chụp ảnh.
Điện thoại thông minh đã chiếm lĩnh gần như hoàn toàn thị trường máy ảnh phổ thông nhờ sự tiện lợi vượt trội. Chúng được dùng để chụp mọi thứ, từ tài liệu, ghi chú cho đến những khoảnh khắc đời thường, và đã trở thành một công cụ chụp ảnh “đương nhiên có” trong túi mỗi người. Khả năng chụp ảnh nhanh chóng, xử lý và chia sẻ tức thì là điểm mạnh không thể phủ nhận của smartphone.
Mặc dù có rất nhiều khoảnh khắc đẹp được ghi lại bằng điện thoại, nhưng cách chúng ta sử dụng camera điện thoại thường mang tính tiện ích nhiều hơn là “ý đồ” nhiếp ảnh. Chúng ta chụp để ghi lại, để lưu trữ, đôi khi ít suy nghĩ về bố cục hay ánh sáng. Đây chính là lúc máy ảnh chuyên dụng thể hiện ưu thế của mình, mang lại một trải nghiệm khác biệt, tập trung hơn.
Trải nghiệm nhiếp ảnh chân thực và đầy cảm hứng
Một chiếc máy ảnh kỹ thuật số compact (digicam) nhỏ gọn màu đen đặt trên bàn phím máy tính, thể hiện sự tiện lợi và tập trung vào trải nghiệm nhiếp ảnh.
Việc cầm một chiếc máy ảnh chuyên dụng, dù là loại nào, mang đến một cảm giác gần gũi và sâu sắc hơn nhiều so với điện thoại. Khi biết rằng thiết bị này chỉ có một mục đích duy nhất là chụp ảnh, bạn sẽ bước vào trạng thái tập trung cao độ hơn để sáng tạo và ghi lại những bức hình chất lượng hơn. Điều này trái ngược hẳn với việc sử dụng điện thoại, nơi camera chỉ là một trong số vô vàn ứng dụng và chức năng, dễ khiến bạn xao nhãng.
Cá nhân tôi thường sử dụng chiếc Canon SX610 HS đã đề cập hoặc một chiếc Fujifilm X-T20 nhỏ gọn với ống kính bé để có một máy ảnh chất lượng cao nhưng vẫn đảm bảo tính di động. Nếu bạn muốn hoàn toàn đắm mình vào quá trình chụp ảnh, máy ảnh chuyên dụng là lựa chọn không thể bị đánh bại. Nó không chỉ làm tốt một việc mà còn mang lại sự linh hoạt nhiếp ảnh lớn hơn nhiều so với camera điện thoại, điều mà chúng ta sẽ khám phá chi tiết hơn ở phần tiếp theo.
Khả năng Zoom quang học vượt trội không đối thủ
Một ưu điểm lớn của chiếc Canon SX610 HS chính là khả năng zoom quang học 18x mà không hề cồng kềnh. Ở góc rộng nhất, nó có tiêu cự tương đương 25mm trên máy ảnh full-frame và đạt 450mm ở mức zoom tối đa, chưa kể đến khả năng zoom kỹ thuật số 72x.
Ảnh chụp cận cảnh một chú chim đậu trên hàng rào bằng máy ảnh kỹ thuật số compact, minh họa khả năng zoom quang học ấn tượng.
Chú chim nhỏ ẩn mình giữa bụi cỏ, được chụp rõ nét bằng máy ảnh digicam, cho thấy chi tiết ngay cả từ xa.
Tiêu cự 25mm là lý tưởng cho nhiếp ảnh đường phố và phong cảnh, trong khi các tiêu cự dài hơn rất phù hợp cho chụp chân dung, phong cảnh và thậm chí cả động vật hoang dã. Tôi đã chụp được những bức ảnh chim ấn tượng với chiếc máy này mà không cần phải bỏ ra số tiền lớn cho các ống kính cồng kềnh.
Ảnh xe tải màu xanh đậu trên bãi cỏ, chụp bằng máy ảnh digicam, minh họa khả năng thu phóng và giữ chi tiết.
Toàn cảnh đường đua xe với những đường cong uốn lượn, được ghi lại bằng máy ảnh digicam, thể hiện góc nhìn xa rộng.
Khung cảnh phong cảnh rộng lớn với cây cối và bầu trời, chụp bằng máy ảnh digicam, nhấn mạnh khả năng chụp cảnh rộng.
Mặc dù Canon SX610 HS không phải là công cụ thay thế cho thiết bị của nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, nhưng nó chỉ lớn hơn điện thoại một chút và bạn không cần phải mua thêm nhiều phụ kiện camera cho điện thoại. Trong khi zoom kỹ thuật số trên smartphone đã tiến bộ vượt bậc, như khả năng zoom 100x trên điện thoại Samsung, đó vẫn là zoom kỹ thuật số và không thể tốt bằng zoom quang học mạnh mẽ như trên SX610 HS về độ sắc nét và chi tiết.
Khơi gợi sự sáng tạo với phong cách chụp ảnh chuyên biệt
Dù bạn là người có kinh nghiệm hay mới bắt đầu với nhiếp ảnh, chắc hẳn bạn đã nghe nói rằng “những giới hạn giúp tạo ra sự sáng tạo”. Việc cố ý áp dụng các giới hạn là cách yêu thích của tôi để sử dụng một chiếc máy ảnh chuyên dụng nhỏ gọn.
Ảnh đen trắng của một cột điện đơn giản, chụp bằng máy ảnh kỹ thuật số, nhấn mạnh kết cấu và ánh sáng.
Con đường lát gạch với những hàng cây hai bên, được chụp theo phong cách đen trắng bằng digicam, tạo cảm giác tĩnh lặng.
Tôi thường giới hạn việc chụp ảnh ở chế độ đen trắng, sử dụng một mức zoom cụ thể hoặc chỉ chụp với tỷ lệ khung hình vuông. Tôi đặc biệt yêu thích tỷ lệ khung hình vuông vì nó không phổ biến trong nhiếp ảnh truyền thống, ngoại trừ Instagram, tạo ra một cái nhìn độc đáo. Chụp ảnh đơn sắc (monochrome) cũng là một cách thú vị để khám phá thế giới xung quanh. Nó giúp chúng ta tập trung vào hình khối, hoa văn và cách ánh sáng chuyển động, thay vì bị phân tâm bởi màu sắc.
Bàn đá lát gạch với hoa văn hình học, chụp bằng máy ảnh Fujifilm X-T20, thể hiện chi tiết và kết cấu.
Cận cảnh một chiếc phong vũ biểu cổ điển trên mái nhà, chụp bằng máy ảnh Fujifilm X-T20, cho thấy độ sắc nét.
Một bàn ăn đầy món ăn hấp dẫn, chụp từ trên cao bằng máy ảnh Fujifilm X-T20, với màu sắc tươi sáng.
Người đàn ông đi bộ trên con phố đông đúc, chụp bằng máy ảnh Fujifilm X-T20, thể hiện khả năng chụp ảnh đường phố.
Những bức ảnh trên được tôi chụp bằng Canon SX610 HS và Fujifilm X-T20. Fujifilm X-T20 tuy lớn hơn một chút nhưng vẫn khá nhỏ gọn, đặc biệt khi kết hợp với ống kính lấy nét thủ công TTArtisans 25mm F2.0 nhỏ bé.
Trải nghiệm không thể thay thế: Hơn cả một thiết bị lưu trữ ảnh
Máy ảnh kỹ thuật số compact đặt trên bàn phím máy tính, ống kính nhô ra, thể hiện trạng thái sẵn sàng chụp ảnh.
Camera trên điện thoại thông minh đã tiến bộ đến mức có thể thay thế máy ảnh chuyên dụng trong nhiều tình huống chụp ảnh thông thường. Tuy nhiên, tôi không thích việc xử lý kỹ thuật số quá mức trên smartphone, nó thường làm mềm chi tiết một cách không tự nhiên và tạo ra những “dự đoán” bằng thuật toán rõ rệt ở các vùng nhiều chi tiết phức tạp.
Khi được cung cấp đủ ánh sáng, dù là qua thời gian phơi sáng dài hơn, đèn flash hay môi trường xung quanh, máy ảnh chuyên dụng có thể tạo ra những hình ảnh xuất sắc mà điện thoại thông minh với cảm biến và ống kính nhỏ hơn không thể tái tạo.
Những chiếc máy ảnh compact “point-and-shoot” nhỏ bé này từng bị bỏ qua như những thiết bị đa năng cho các buổi tụ tập gia đình hay những khoảnh khắc đời thường. Tuy nhiên, sau năm 2020, chúng lại trở thành “máy ảnh phim mới” vì những hình ảnh mà chúng tạo ra mang một chất lượng hoài niệm đặc trưng.
Điều này giúp việc chụp những bức ảnh mang tính thẩm mỹ cao trở nên dễ dàng mà không cần phải xử lý phim, nhưng vẫn có được trải nghiệm nhiếp ảnh đầy cảm hứng. Hơn nữa, bạn cũng không cần lo lắng về việc bộ nhớ điện thoại bị đầy quá nhanh!
