Bạn có biết, Task Manager (Trình quản lý Tác vụ) không chỉ là công cụ để đóng các chương trình bị treo mà còn là trợ thủ đắc lực trong việc theo dõi và khắc phục tình trạng thiếu bộ nhớ RAM trên máy tính Windows của bạn? Khi hệ thống hoạt động chậm chạp hoặc liên tục báo lỗi bộ nhớ, Task Manager chính là điểm khởi đầu lý tưởng để bạn kiểm tra, phát hiện và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Công cụ tích hợp sẵn này cung cấp cái nhìn tổng quan chi tiết về cách các ứng dụng và tiến trình đang tiêu thụ bộ nhớ, giúp bạn nhanh chóng giải phóng RAM và cải thiện hiệu suất máy tính một cách đáng kể.
1. Nắm Vững Thẻ “Processes” (Tiến Trình) Để Phát Hiện Ứng Dụng Ngốn RAM
Tab Processes trong Task Manager hiển thị các ứng dụng đang chạy và mức sử dụng CPU, bộ nhớ RAM
Có lẽ, phần quan trọng nhất trong Task Manager cho việc quản lý bộ nhớ chính là thẻ Processes (Tiến trình). Thẻ này hiển thị tất cả các chương trình đang chạy, các tiến trình của Windows cùng với mức sử dụng CPU, bộ nhớ (Memory), ổ đĩa (Disk) và băng thông mạng (Network) của chúng. Đây là công cụ tuyệt vời để bạn dễ dàng theo dõi hiệu suất tổng thể của PC.
Để xác định các tiến trình đang tiêu thụ nhiều bộ nhớ nhất, bạn chỉ cần nhấp vào tiêu đề cột Memory (Bộ nhớ). Task Manager sẽ tự động sắp xếp các tiến trình theo thứ tự từ cao đến thấp dựa trên lượng RAM mà chúng đang sử dụng. Điều này giúp bạn dễ dàng nhận biết ứng dụng hoặc tiến trình nào đang chiếm dụng nhiều RAM và có thể đóng chúng ngay lập tức nếu cần thiết. Đây cũng là một cách hiệu quả để xử lý tình trạng rò rỉ bộ nhớ (memory leaks).
Windows phân bổ một lượng RAM nhất định cho mỗi chương trình. Khi một chương trình yêu cầu thêm RAM, hệ điều hành sẽ cấp phát một khối bộ nhớ chưa được sử dụng. Rò rỉ bộ nhớ xảy ra khi một chương trình không trả lại khối bộ nhớ đã sử dụng khi nó kết thúc tác vụ, dẫn đến việc bộ nhớ đó không thể được sử dụng bởi cả chương trình lẫn Windows, dần dần làm cạn kiệt lượng RAM khả dụng. Cách đơn giản nhất để đối phó với tình huống này là mở Task Manager, xác định tiến trình gây rò rỉ và đóng nó. Bạn thậm chí có thể mở rộng một tiến trình để kiểm tra toàn bộ cây tiến trình con, giúp xác định chính xác tiến trình con nào đang gây ra sự cố.
2. Kiểm Tra & Quản Lý Ứng Dụng Khởi Động (Startup Apps)
Thẻ Startup apps trong Task Manager hiển thị danh sách các ứng dụng khởi động cùng Windows, trạng thái bật/tắt
Việc thêm các ứng dụng vào danh sách khởi động cùng Windows mang lại sự tiện lợi, nhưng thường dẫn đến việc khởi chạy nhiều ứng dụng không cần thiết ngay lập tức. Điều này không chỉ làm chậm thời gian khởi động hệ thống mà còn tiêu tốn một lượng lớn bộ nhớ RAM ngay từ đầu.
Mục Startup apps (Ứng dụng khởi động) trong Task Manager liệt kê tất cả các ứng dụng sẽ tự động chạy ngay sau khi Windows khởi động. Nếu PC của bạn mất nhiều thời gian để khởi động, việc vô hiệu hóa một số ứng dụng khởi động có thể giúp bạn đạt được thời gian khởi động nhanh hơn đáng kể. Hơn nữa, khi các chương trình không tự động khởi chạy, bạn sẽ giải phóng được nhiều RAM hơn cho các tiến trình khác.
Phần này cũng hiển thị “startup impact” (mức độ ảnh hưởng khi khởi động) của mỗi ứng dụng đã đăng ký trên hệ thống của bạn. Điều này giúp bạn nhanh chóng xác định các ứng dụng có mức độ ảnh hưởng cao và tắt chúng để giảm thời gian khởi động BIOS. Các chương trình có tác động khởi động cao thường cũng tiêu thụ nhiều bộ nhớ hệ thống nhất, vì vậy bạn sẽ giải quyết được cùng lúc hai vấn đề lớn.
3. Giám Sát Các Dịch Vụ Hệ Thống (Services)
Thẻ Services (Dịch vụ) cung cấp một cái nhìn nhanh chóng về tất cả các dịch vụ hệ thống đang chạy trên máy tính của bạn, bao gồm cả dịch vụ của Windows và các bên thứ ba. Trong trường hợp bạn không thể đóng một chương trình bị treo từ thẻ Processes, bạn có thể ghi lại ID tiến trình (PID) của dịch vụ đó và sử dụng lệnh taskkill /F /PID pid_number trong Command Prompt để buộc đóng nó.
Hãy đảm bảo bạn thay thế pid_number bằng PID thực tế mà bạn thấy trong thẻ Services. Nếu gặp vấn đề về quyền truy cập, hãy chạy Command Prompt với quyền quản trị viên. Thẻ này cũng cho phép bạn nhanh chóng bắt đầu, dừng hoặc khởi động lại các dịch vụ đang gặp sự cố. Nếu bạn muốn kiểm tra các dịch vụ đang hoạt động một cách chi tiết hơn, Task Manager còn cung cấp một lối tắt để mở ứng dụng Windows Services ở góc trên bên phải.
4. Theo Dõi Lịch Sử Sử Dụng Ứng Dụng (App History)
Như bạn có thể đã đoán, Task Manager có thể làm được nhiều hơn là chỉ theo dõi và khắc phục tình trạng sử dụng bộ nhớ cao. Nếu bạn sử dụng nhiều ứng dụng từ Microsoft Store, thẻ App history (Lịch sử ứng dụng) có thể giúp bạn xác định mức độ CPU và mạng mà một ứng dụng UWP (Universal Windows Platform) cụ thể đang sử dụng.
Trước đây, thẻ này chỉ hiển thị các ứng dụng UWP, nhưng giờ đây nó đã bao gồm cả các chương trình thông thường mà bạn cài đặt trên PC Windows của mình. Bạn có thể sử dụng nó để nhanh chóng theo dõi lượng tài nguyên mà một tiến trình đã tiêu thụ trong khoảng thời gian nhất định. Điều này cực kỳ hữu ích khi bạn đang chẩn đoán các vấn đề về sử dụng bộ nhớ cao hoặc kiểm tra hệ thống của mình để tìm kiếm phần mềm độc hại tiềm ẩn.
5. Khám Phá Chi Tiết Tiến Trình Với Thẻ “Details”
Giao diện thẻ Details trong Task Manager hiển thị thông tin chi tiết các tiến trình hệ thống như PID, trạng thái và mức tiêu thụ RAM
Thẻ Details (Chi tiết) là thẻ cung cấp thông tin chi tiết nhất trong Task Manager. Nó hiển thị PID của một tiến trình, trạng thái và thậm chí cả người dùng đang chạy nó trên PC của bạn. Thẻ này cũng làm nổi bật mức sử dụng CPU, bộ nhớ đang được sử dụng tích cực và cung cấp mô tả ngắn gọn về tiến trình. Có một số tiêu đề khác mà bạn có thể bật bằng cách nhấp chuột phải vào bất kỳ tiêu đề nào và chọn tùy chọn Select headings (Chọn tiêu đề).
Trừ khi bạn là một nhà phát triển, thẻ Processes có lẽ đã đủ để loại bỏ hầu hết các vấn đề về bộ nhớ. Tuy nhiên, nếu bạn không thể tìm ra lý do tại sao PC của mình đang tiêu thụ nhiều bộ nhớ hơn dự kiến, thẻ Details sẽ cung cấp thông tin chuyên sâu về mọi tiến trình đang chạy trên hệ thống của bạn. Điều này giúp dễ dàng xác định và khắc phục các sự cố bộ nhớ cao mà không cần đến các công cụ nâng cao hơn.
Task Manager là một trong những công cụ tích hợp sẵn bị đánh giá thấp nhất của Windows. Nó có thể được sử dụng cho nhiều mục đích, từ giám sát hiệu suất hệ thống đến tăng tốc thời gian khởi động. Chỉ với vài cú nhấp chuột, nó cũng có thể giải phóng thêm bộ nhớ và giúp tăng tốc PC của bạn mà không buộc bạn phải sử dụng các chương trình quản lý bộ nhớ nâng cao phức tạp, điều mà không phải ai cũng quen thuộc.
Task Manager là một tài nguyên quý giá cho bất kỳ người dùng Windows nào muốn duy trì hiệu suất tối ưu cho thiết bị của mình. Hãy tận dụng tối đa công cụ này để máy tính của bạn luôn hoạt động mượt mà và hiệu quả!
