Bạn muốn biến những bữa ăn hàng ngày thành những tác phẩm nghệ thuật khiến ai cũng phải “ứa nước miếng” khi nhìn thấy? Thực tế, để có những bức ảnh đồ ăn đẹp mắt và chuyên nghiệp, bạn không cần phải sở hữu một chiếc máy ảnh đắt tiền hay bộ thiết bị phức tạp. Với sự kết hợp đúng đắn giữa ánh sáng, góc chụp và một vài thủ thuật chỉnh sửa đơn giản, chiếc điện thoại thông minh của bạn hoàn toàn có thể tạo ra những kiệt tác nhiếp ảnh ẩm thực đáng kinh ngạc. Bài viết này sẽ chia sẻ 7 bí quyết cốt lõi giúp bạn nâng tầm kỹ năng chụp ảnh món ăn của mình.
1. Nắm Bắt Ánh Sáng Tự Nhiên – Yếu Tố “Vàng” Của Nhiếp Ảnh Ẩm Thực
Ngay cả trước khi bày biện món ăn, điều đầu tiên tôi luôn kiểm tra chính là nguồn ánh sáng có sẵn trong không gian. Ánh sáng tự nhiên là yếu tố quan trọng nhất, có khả năng “làm nên chuyện” hoặc “phá hỏng” bức ảnh của bạn. Học cách nhận diện và tận dụng tối đa nguồn sáng này sẽ mang lại lợi thế lớn.
Ảnh cận cảnh đĩa mực chiên giòn vàng ươm, đặt trên mặt bàn gỗ với ánh sáng tự nhiên nhẹ nhàng từ cửa sổ.
Bát cơm cá hồi ăn kèm rau xanh và trứng, được chiếu sáng tự nhiên tạo cảm giác tươi mới, đặt trên bàn cạnh cửa sổ.
Ảnh chụp cận cảnh món kem cháy (Crème brûlée) trong bát sứ trắng, với bề mặt caramel vàng óng và ánh sáng mờ ảo, tạo không khí ấm cúng, cổ điển.
Ví dụ, ánh sáng từ cửa sổ phòng ngủ của tôi thường dịu nhẹ, rất phù hợp cho những bức ảnh có phong cách trầm ấm, cổ điển. Ngược lại, cửa sổ bếp lại sáng rõ vào buổi sáng, lý tưởng cho những shot hình tươi sáng, tràn đầy sức sống. Mặc dù tôi cũng sử dụng ánh sáng nhân tạo với máy ảnh chuyên nghiệp, nhưng việc thành thạo cách điều khiển ánh sáng studio sẽ giúp bạn chủ động hơn, đặc biệt khi chụp vào buổi tối hoặc trong điều kiện thiếu sáng.
2. Bố Cục Ảnh Đồ Ăn Chuẩn Chuyên Nghiệp
Có một sự khác biệt lớn giữa việc “chụp” một bức ảnh và “tạo ra” một bức ảnh. Khi bạn tập trung vào bố cục – tức là cách sắp xếp các yếu tố trong khung hình – và chủ động thực hiện bức ảnh, sản phẩm cuối cùng sẽ trở nên nổi bật hơn hẳn. Để cải thiện ảnh đồ ăn, hãy làm quen với một số nguyên tắc bố cục cơ bản:
- Quy tắc một phần ba (Rule of Thirds): Chia khung hình thành 9 ô bằng hai đường ngang và hai đường dọc. Đặt chủ thể chính hoặc các yếu tố quan trọng vào các giao điểm hoặc dọc theo các đường này.
- Đường dẫn (Leading Lines): Sử dụng các đường trong cảnh (ví dụ: cạnh bàn, dao dĩa, đường vân khăn trải bàn) để dẫn dắt mắt người xem đến chủ thể chính.
- Quy tắc số lẻ (Rule of Odds): Các nhóm chủ thể có số lượng lẻ (ví dụ: 3 chiếc bánh, 5 quả dâu) thường tạo cảm giác cân đối và thú vị hơn so với số lượng chẵn.
- Tỷ lệ vàng (Golden Ratio): Một nguyên tắc bố cục phức tạp hơn nhưng mang lại sự hài hòa tự nhiên, thường được áp dụng trong nghệ thuật và nhiếp ảnh.
Miếng pizza pepperoni nóng hổi với lớp phô mai chảy và viền bánh vàng giòn, đặt trên thớt gỗ, minh họa quy tắc bố cục trong nhiếp ảnh ẩm thực.
Ban đầu, bạn sẽ cần luyện tập có chủ đích để áp dụng các kỹ thuật này. Nhưng với thời gian, chúng sẽ trở thành phản xạ tự nhiên. Một cách nhanh chóng và hiệu quả để cải thiện bố cục là học hỏi từ các tác phẩm nghệ thuật. Dù việc có một bảng cảm hứng đầy ảnh đồ ăn là tuyệt vời, bạn cũng có thể tìm thấy rất nhiều ý tưởng từ các bảo tàng và phòng trưng bày nghệ thuật. Việc thực hành các thể loại nhiếp ảnh khác, như nhiếp ảnh thiên nhiên, cũng sẽ mang lại lợi ích không ngờ trong việc lựa chọn màu sắc hoặc đạo cụ cho ảnh đồ ăn của bạn.
3. Kể Chuyện Qua Ảnh – Thổi Hồn Cho Món Ăn
Đây là điểm mà nhiều nhiếp ảnh gia mới bắt đầu thường bỏ lỡ. Bạn có thể đã làm chủ bố cục và lựa chọn màu sắc hài hòa, nhưng vẫn cảm thấy có điều gì đó thiếu sót. Rất có thể, bạn chưa có một câu chuyện đủ mạnh. Những hình ảnh ấn tượng nhất mà bạn nhìn thấy hàng ngày đều có một điểm chung: chúng gợi lên cảm xúc mạnh mẽ.
Đôi bàn tay đang rải topping trên chiếc bánh pizza chưa nướng, tạo nên câu chuyện về quá trình chuẩn bị món ăn tại nhà.
Thêm một câu chuyện vào bức ảnh là yếu tố tối quan trọng để thu hút sự chú ý và kết nối với người xem. Cách đơn giản nhất để tạo nên câu chuyện là lựa chọn đạo cụ một cách cẩn thận. Bạn muốn tạo cảm giác ấm cúng, gần gũi như ở nhà? Hãy thêm gỗ mộc, dao dĩa cũ và khăn ăn tối màu vào khung cảnh. Đối với một cảm giác hiện đại, trang trọng, hãy sử dụng nền gỗ bóng hoặc đá cẩm thạch, dao dĩa sáng bóng và khăn ăn màu trơn.
Bạn cũng có thể thêm yếu tố con người vào ảnh để tạo ra phản ứng cảm xúc. Việc đưa người mẫu hoặc chỉ đơn giản là đôi bàn tay vào khung hình có thể làm tăng tính kể chuyện. Tôi thường vẽ một kịch bản hình ảnh (storyboard) trước khi chụp. Điều này giúp tôi tập trung hơn vào câu chuyện và đảm bảo mọi chi tiết, đạo cụ liên quan đều được chuẩn bị đầy đủ. Bạn không cần một thiết lập phức tạp như iPad và Apple Pencil; chỉ cần giấy và bút là đủ. Điều quan trọng là hình dung được cảnh quay.
4. Khám Phá Các Góc Chụp Đồ Ăn Độc Đáo
Trong nhiếp ảnh đồ ăn, mục tiêu chính là làm cho món ăn trông phong phú và hấp dẫn. Bạn có thể đạt được điều này bằng cách điều chỉnh góc chụp. Sử dụng đĩa nhỏ hơn và chụp cận cảnh cũng rất hữu ích. Tuy nhiên, đôi khi bạn cần một góc chụp rộng hơn để bao quát toàn bộ câu chuyện. Điều mấu chốt là biết khi nào nên sử dụng góc nào.
Đĩa bánh pancake được xếp chồng cao, phủ sốt và trái cây, chụp ở góc nghiêng 45 độ để thể hiện rõ các lớp và độ sâu của món ăn.
- Góc chụp từ trên xuống (Top-down shot): Một bức ảnh chụp từ trên cao xuống của nhiều món ăn trên bàn ăn gia đình có thể thể hiện sự sum vầy.
- Góc chụp ngang tầm mắt (Eye-level shot): Một chiếc burger chụp ngang tầm mắt sẽ trông hấp dẫn hơn nhiều so với việc chụp từ trên xuống.
- Góc 45 độ: Góc này rất hiệu quả cho các món súp và salad, giúp bạn thể hiện rõ các lớp và độ sâu của món ăn.
5. Tận Dụng Sức Mạnh Của Ứng Dụng Chụp Ảnh Điện Thoại
Nếu bạn muốn kiểm soát nhiều hơn đối với bức ảnh và muốn mô phỏng trải nghiệm như khi sử dụng máy ảnh DSLR hoặc mirrorless, bạn có thể tải xuống các ứng dụng máy ảnh chuyên nghiệp cho smartphone. Những ứng dụng này cho phép bạn điều khiển ba thông số quan trọng của tam giác phơi sáng: khẩu độ (aperture), tốc độ màn trập (shutter speed) và ISO.
Cá nhân tôi sử dụng ứng dụng camera của Lightroom. Tôi thích chụp ảnh ở định dạng RAW vì nó cho phép tôi kiểm soát nhiều hơn trong quá trình chỉnh sửa. Vì tôi thường chụp bằng ánh sáng tự nhiên, tôi đặc biệt thích sự linh hoạt khi điều chỉnh cân bằng trắng. Có rất nhiều ứng dụng camera miễn phí và trả phí khác dành cho cả Android và iOS mà bạn có thể khám phá.
6. Đầu Tư Ống Kính Ngoài – Bước Nâng Cấp Cho Smartphone
Tương tự như các ứng dụng, các loại ống kính gắn ngoài có thể rất hữu ích trong việc giúp ảnh của bạn trông chuyên nghiệp hơn. Tôi đặc biệt khuyên bạn nên sắm một ống kính macro để có thể chụp rõ hơn kết cấu của món ăn. Có một lý do chính đáng khiến tất cả các nhiếp ảnh gia ẩm thực đều yêu thích ống kính macro 100mm: ngay cả khi máy ảnh điện thoại của bạn có chế độ macro tích hợp, chất lượng từ một ống kính rời thường tốt hơn, đặc biệt là khả năng tạo hiệu ứng xóa phông (bokeh) đẹp mắt ở hậu cảnh.
Ảnh minh họa ống kính macro kẹp ngoài (clip-on macro lens) gắn vào điện thoại thông minh, giúp chụp cận cảnh các chi tiết nhỏ của món ăn.
Các góc nhìn khác nhau từ ống kính cũng có thể hỗ trợ việc kể chuyện và thể hiện sự phong phú. Tuy nhiên, hãy tránh sử dụng các ống kính có hiệu ứng đặc biệt như siêu rộng (extra-wide) hoặc mắt cá (fish-eye). Mục tiêu của bạn là làm cho ảnh đồ ăn trông tự nhiên và chân thực nhất có thể.
7. Chỉnh Sửa Ảnh – Bước Cuối Cùng Để Ảnh “Nổi Bật”
Dù bạn chụp ảnh bằng chiếc máy ảnh mirrorless hiện đại nhất hay chiếc điện thoại khiêm tốn của mình, việc chỉnh sửa là yếu tố then chốt để làm cho hình ảnh món ăn của bạn thực sự “nổi bật”. Bạn có thể sử dụng ứng dụng chỉnh sửa tích hợp sẵn trên điện thoại, nhưng phần mềm chỉnh sửa chuyên dụng sẽ cung cấp nhiều tùy chọn hơn.
Các điều chỉnh cơ bản như độ sáng (brightness), vùng sáng (highlights), vùng tối (shadows) và độ tương phản (contrast) là đủ để cải thiện đáng kể bức ảnh của bạn. Thêm độ sống động (vibrance) hoặc độ bão hòa (saturation) cũng có thể làm cho hình ảnh trở nên “sắc nét” hơn.
Màn hình ứng dụng Lightroom Mobile hiển thị giao diện chỉnh sửa màu sắc, minh họa các tùy chọn điều chỉnh như độ bão hòa và tông màu để làm ảnh đồ ăn hấp dẫn hơn.
Cá nhân tôi chỉnh sửa ảnh của mình bằng Lightroom Mobile. Ngoài các điều chỉnh về phơi sáng và màu sắc thông thường, tôi còn thích sử dụng Lightroom để loại bỏ bất kỳ khuyết điểm nào trong ảnh. Tùy chọn “Masking” (mặt nạ) là tính năng yêu thích của tôi, vì nó cho phép tôi chỉnh sửa chọn lọc các khu vực cụ thể của hình ảnh mà không ảnh hưởng đến các phần khác.
Như người ta vẫn nói, không phải công cụ mà chính kỹ năng của bạn mới là điều quan trọng. Bạn không cần một chiếc máy ảnh mirrorless hàng đầu để chụp những bức ảnh đồ ăn tuyệt vời. Chiếc điện thoại thông minh của bạn hoàn toàn có thể làm được điều đó. Hãy chú ý đến ánh sáng, bố cục và câu chuyện bạn muốn kể. Nếu cần, hãy sử dụng các ứng dụng và chỉnh sửa ảnh để đạt được kết quả tốt nhất.
Bạn đã áp dụng bí quyết nào để chụp ảnh đồ ăn đẹp hơn? Chia sẻ kinh nghiệm và những bức ảnh của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
