Chiếc laptop cũ của tôi vẫn hoạt động mượt mà, nhưng tôi cảm thấy lãng phí khi phải thay thế nó chỉ vì thiếu một card đồ họa rời. Tôi luôn biết về sự tồn tại của các giải pháp eGPU tự chế (DIY eGPU), nhưng đã trì hoãn vì nghĩ rằng chúng quá phức tạp để xây dựng – hóa ra tôi đã lầm. Giờ đây, với một chiếc eGPU tự tay lắp ráp, tôi có thể tận dụng tối đa hiệu năng của chiếc laptop yêu quý mà không cần đầu tư một khoản tiền lớn vào thiết bị mới.
Vì Sao Tôi Lựa Chọn Xây Dựng eGPU Riêng?
Quyết định xây dựng bộ eGPU (card đồ họa rời gắn ngoài) của riêng tôi xuất phát từ sự thực tế. Chiếc Lenovo X1 Carbon của tôi vẫn hoạt động tuyệt vời cho các tác vụ viết lách, duyệt web và hầu hết các công việc văn phòng. Tuy nhiên, ngay khi tôi cố gắng chơi bất kỳ tựa game nào nặng hơn các trò indie cơ bản, hoặc khi cần chỉnh sửa video chất lượng QHD, những hạn chế về đồ họa đã trở nên rõ ràng.
Tôi từng cân nhắc việc mua một chiếc laptop gaming, nhưng điều đó giống như việc bỏ tiền vào một vấn đề không cần đến giải pháp đắt đỏ như vậy. Hơn nữa, nhiều laptop gaming thường nặng, thời lượng pin ngắn, và tôi lại yêu thích tính di động của chiếc laptop hiện tại. X1 Carbon của tôi vừa vặn hoàn hảo trong túi, luôn chạy êm ái và cung cấp thời lượng pin cả ngày.
Một chiếc eGPU tự chế mang lại sự dung hòa hoàn hảo. Tôi có được hiệu năng đồ họa gần tương đương máy tính để bàn khi cần, nhưng vẫn có thể mang laptop ra quán cà phê mà không phải vác theo một cỗ máy gaming cồng kềnh. Hơn nữa, việc tự xây dựng hệ thống này giúp tôi tiết kiệm chi phí đáng kể so với việc mua một vỏ bọc eGPU có sẵn từ các nhà sản xuất lớn.
Điểm mấu chốt khiến tôi quyết định là khi tôi nhận ra mình đã tốn quá nhiều thời gian để quản lý nhiều thiết bị. Trước khi có dock eGPU này, mỗi khi ngồi vào bàn làm việc, tôi phải kết nối bốn hoặc năm sợi cáp khác nhau. Giờ đây, tôi chỉ cần cắm một sợi cáp Thunderbolt 4 duy nhất và mọi thứ đều hoạt động. Dock eGPU kiêm nhiệm vụ kết nối màn hình, sạc pin cho laptop và cung cấp tất cả các cổng cần thiết cho các thiết bị ngoại vi của tôi.
Hướng Dẫn Từng Bước Xây Dựng Hệ Thống eGPU Của Riêng Bạn
Trước khi bắt đầu, bạn cần nắm vững một số kiến thức cơ bản về eGPU. Tuy nhiên, nếu bạn đang tìm kiếm sự linh hoạt như tôi, việc tự xây dựng eGPU có thể là giải pháp tối ưu nhất cho bạn.
Những Linh Kiện Cần Thiết Để Lắp Ráp eGPU
Các thành phần thiết yếu để xây dựng dock eGPU
Để xây dựng một hệ thống eGPU hoàn chỉnh, bạn chỉ cần một vài linh kiện quan trọng:
- Card đồ họa (Graphics Card): Tôi chọn một chiếc RTX 2070 vì tôi đã có sẵn nó, nhưng bất kỳ card đồ họa để bàn nào cũng có thể hoạt động, tùy thuộc vào nhu cầu hiệu năng và ngân sách của bạn.
- Bộ nguồn (Power Supply Unit – PSU): Tôi sử dụng bộ nguồn Seasonic Focus 500W ITX PSU, cung cấp đủ năng lượng cho hầu hết các card đồ họa. Bạn có thể sử dụng bất kỳ PSU nào bạn có. Hầu hết các dock eGPU hiện nay đều có các giá đỡ có thể chứa các bộ nguồn tiêu chuẩn.
- Dock eGPU: Tôi đang sử dụng TH3P4 Thunderbolt GPU Dock với tùy chọn cấp nguồn 85W, đóng vai trò là nền tảng chính. Trừ khi laptop của bạn có cổng OCulink, một dock eGPU Thunderbolt sẽ là lựa chọn tiện lợi nhất.
- Cáp Thunderbolt: Thường đi kèm với dock, cáp này xử lý cả dữ liệu và cấp nguồn. Nếu bạn định mua riêng, hãy nhớ rằng cáp USB-C và Thunderbolt không phải lúc nào cũng giống nhau. Đảm bảo kiểm tra thông số kỹ thuật của cáp.
- Phần mềm Thunderbolt Control Center: Có sẵn trên Microsoft Store để quản lý kết nối.
- Driver GPU: Tải xuống driver mới nhất từ NVIDIA hoặc AMD, tùy thuộc vào card đồ họa của bạn.
Tổng chi phí cho hệ thống của tôi là khoảng 430 USD (bao gồm cả GPU và PSU), rẻ hơn đáng kể so với việc mua một vỏ bọc eGPU có sẵn và một card đồ họa. Hầu hết các giải pháp eGPU thương mại có giá khởi điểm từ 300 USD chỉ cho riêng vỏ bọc, chưa kể đến card đồ họa. Tất nhiên, nếu bạn đã có sẵn GPU và PSU dự phòng, bạn sẽ chỉ phải trả tiền cho dock, khoảng 120 USD. Bạn cũng có thể tìm thấy các dock rẻ hơn, nhưng tôi chọn dock TH3P4 vì nó tích hợp tính năng cấp nguồn và hỗ trợ kết nối nối tiếp (daisy-chain) các thiết bị Thunderbolt bổ sung.
Quy Trình Lắp Ráp và Cấu Hình eGPU Đơn Giản
Thiết lập eGPU của bạn nghe có vẻ phức tạp, nhưng bạn sẽ thấy nó đơn giản hơn nhiều so với dự kiến. Bạn sẽ không cần phải đụng đến các phần mềm phức tạp hay cài đặt ẩn. Chỉ cần lắp ráp các bộ phận, cài đặt driver, và bạn đã sẵn sàng.
Bắt đầu bằng cách chuẩn bị dock eGPU của bạn. Gắn giá đỡ, nơi sẽ giữ chặt cả card đồ họa và bộ nguồn của bạn. Giá đỡ này đảm bảo mọi thứ không bị lung lay khi hệ thống hoạt động.
Gắn giá đỡ vào dock eGPU
Sau khi gắn giá đỡ, hãy cố định bộ nguồn. Tốt nhất là đặt PSU sao cho quạt hướng ra ngoài, đảm bảo GPU của bạn không cản trở luồng khí khi eGPU được lắp ráp hoàn chỉnh.
Tiếp theo, nhấc card đồ họa của bạn lên và nhẹ nhàng trượt nó vào khe PCIe trên dock. Khi nó đã thẳng hàng và khớp hoàn toàn, hãy cố định nó vào giá đỡ bằng một con ốc để giữ chắc chắn.
Cố định GPU và PSU trên giá đỡ
Bước tiếp theo là cắm tất cả các cáp nguồn. Kết nối cáp 24-pin (mainboard) vào dock, thêm cáp 4+4-pin (CPU) để cấp nguồn cho các thiết bị ngoại vi, sau đó gắn cả hai đầu nối PCIe 8-pin và 6+2 vào chính GPU. Kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo mọi kết nối đều chắc chắn.
Cắm các cáp nguồn cần thiết vào dock và GPU
Khi phần cứng đã được lắp đặt xong, hãy chuyển sang laptop của bạn. Tải xuống và cài đặt Thunderbolt Control Center từ Microsoft Store. Ứng dụng này giúp máy tính của bạn nhận diện và quản lý tất cả các thiết bị Thunderbolt, giúp việc kết nối eGPU trở nên dễ dàng.
Bây giờ, hãy lấy cáp Thunderbolt của bạn và kết nối eGPU với laptop. Đảm bảo rằng bạn kết nối cáp vào cổng Thunderbolt của laptop (cổng có biểu tượng Thunderbolt), chứ không phải cổng USB-C thông thường. Một eGPU yêu cầu giao thức Thunderbolt, vốn không có mặt trên tất cả các cáp sử dụng giao diện USB-C.
Mở Thunderbolt Control Center. eGPU mới của bạn sẽ hiển thị gần như ngay lập tức. Nếu nó không tự động kết nối, bạn có thể nhấp vào Connect và đặt tùy chọn thành Always connect. Bằng cách đó, bạn sẽ không phải phê duyệt kết nối mỗi khi cắm dock.
Thiết lập eGPU để Luôn Kết Nối trong Thunderbolt Control Center
Tiếp theo, truy cập trang web của NVIDIA hoặc AMD để tải xuống driver mới nhất cho card đồ họa của bạn. Cài đặt chúng, và tìm biểu tượng bảng điều khiển GPU xuất hiện trong khay hệ thống của bạn. Nếu bạn thấy nó, mọi thứ đã sẵn sàng. Tất nhiên, bạn cũng có thể cài đặt GPU-Z để kiểm tra xem mọi thứ có đang hoạt động với eGPU hay không.
Kiểm tra eGPU bằng GPU-Z
Để đạt hiệu quả tốt nhất, hãy kết nối màn hình ngoài trực tiếp vào các cổng xuất hình ảnh của eGPU. Điều này đảm bảo tất cả các tác vụ nặng được thực hiện bởi GPU để bàn của bạn thay vì đồ họa tích hợp của laptop. Bạn sẽ thấy hiệu suất tăng lên tức thì trong các ứng dụng sáng tạo nặng và khi sử dụng màn hình độ phân giải cao.
Bạn có thể dự kiến toàn bộ quá trình sẽ mất khoảng 20 đến 30 phút, phần lớn thời gian đến từ việc lắp ráp phần cứng. Phần mềm thì nhanh chóng và tự động. Khi driver của bạn hoàn tất cài đặt, bạn đã sẵn sàng để tận hưởng hệ thống nâng cấp của mình.
Dock eGPU Không Chỉ Dành Riêng Cho Game Thủ
Sử dụng các tính năng USB docking trên eGPU
Ngoài việc tăng cường hiệu năng đồ họa rõ rệt, dock eGPU của tôi đã thay đổi cách tôi làm việc tại bàn. Tính năng cấp nguồn 85W có nghĩa là laptop của tôi được sạc trong khi kết nối, vì vậy tôi không bao giờ phải lo lắng về thời lượng pin trong các phiên chơi game kéo dài hoặc các dự án công việc chuyên sâu.
Dock cũng hoạt động tốt với các máy chơi game cầm tay và PC mini hỗ trợ Thunderbolt. Khi một người bạn ghé thăm, họ có thể mang laptop hoặc máy chơi game cầm tay của họ; tôi để họ sử dụng eGPU, còn tôi sử dụng máy tính để bàn của mình. Bằng cách này, cả hai chúng tôi đều có thể chơi các trò chơi co-op cùng nhau.
Khả năng mở rộng cổng kết nối dễ dàng biến dock eGPU thành một trong những docking station tốt nhất hiện nay. Dock eGPU của tôi bao gồm nhiều cổng USB, mà tôi dùng cho bàn phím, chuột và các thiết bị ngoại vi khác. Trước đây, tôi liên tục hết cổng trên laptop và phải sử dụng một bộ chia USB riêng. Bây giờ, chỉ cần một sợi cáp Thunderbolt là đủ cho laptop của tôi.
Nhìn chung, việc thiết lập cảm giác thực sự là plug-and-play nhờ ứng dụng Thunderbolt Control Center. Khi tôi đến bàn làm việc, tôi cắm một sợi cáp và trong vòng vài giây, tôi có quyền truy cập vào một card đồ họa rời, một màn hình lớn hơn và tất cả các thiết bị ngoại vi của mình. Khi cần rời đi, tôi ngắt kết nối an toàn thông qua phần mềm và mang laptop đi.
Việc tự xây dựng eGPU là một trong những dự án công nghệ DIY thỏa mãn nhất mà tôi từng hoàn thành. Nó đã giải quyết các vấn đề về hiệu năng đồ họa của tôi mà không buộc tôi phải hy sinh tính di động hay chi một khoản tiền lớn vào một chiếc laptop mới. Thiết lập này mang lại cho tôi sự linh hoạt để xử lý các tác vụ đồ họa nặng khi cần và duy trì tính di động khi tôi di chuyển.
