Với thời điểm Microsoft ngừng hỗ trợ Windows 10 đang đến gần, việc nâng cấp lên Windows 11 sớm nhất có thể là một quyết định thông minh. Hệ điều hành mới mang lại giao diện hiện đại và nhiều tính năng cải tiến. Tuy nhiên, trước khi bạn hoàn toàn làm quen với Windows 11, có một vài bước quan trọng bạn cần thực hiện để đảm bảo hiệu suất tối ưu, bảo mật nâng cao và trải nghiệm sử dụng mượt mà, phù hợp với phong cách cá nhân của bạn. Những tinh chỉnh này sẽ giúp chiếc PC của bạn vận hành trơn tru hơn, loại bỏ những phiền toái không cần thiết và thực sự biến Windows 11 thành của riêng bạn.
1. Tùy Chỉnh Thanh Taskbar Để Thân Thiện Hơn
Điều đầu tiên bạn có thể nhận thấy sau khi chuyển sang Windows 11 là thanh Taskbar đã được thiết kế lại. Nó trông đẹp mắt và tối giản hơn, nhưng nếu đã quen với Windows 10, bạn có thể mất một chút thời gian để thích nghi.
Ví dụ, việc các biểu tượng trên Taskbar được căn giữa có thể gây cảm giác lạ lẫm và khó định hướng. Theo mặc định, thanh Taskbar cũng chứa đầy các lối tắt mà bạn có thể không bao giờ dùng đến, như Widgets, Microsoft Teams Chat và Copilot.
Tin tốt là bạn có thể tùy chỉnh hầu hết các cài đặt này để mang lại trải nghiệm quen thuộc hơn. Hãy truy cập Settings > Personalization > Taskbar. Từ đây, bạn có thể thay đổi vị trí căn chỉnh của Taskbar, xóa các lối tắt không cần thiết, và thậm chí bật nhãn ứng dụng. Nếu yêu thích cá nhân hóa sâu hơn, bạn có thể dùng các công cụ bên thứ ba như TranslucentTB hoặc TaskbarX để biến thanh Taskbar của Windows 11 trở nên trong suốt, tạo vẻ ngoài độc đáo cho máy tính của mình.
Tùy chỉnh Taskbar Windows 11 với biểu tượng căn trái và ẩn các lối tắt không cần thiết
2. Cài Đặt Bản Cập Nhật Hệ Thống và Driver Quan Trọng
Ngay cả sau khi nâng cấp lên Windows 11, PC của bạn vẫn có thể thiếu một số bản cập nhật quan trọng. Các bản cập nhật driver tùy chọn, đặc biệt cho card đồ họa, âm thanh hoặc bo mạch chủ, có thể tạo ra sự khác biệt lớn về hiệu suất và khả năng tương thích. Nếu không có chúng, một số thành phần trong hệ thống có thể không hoạt động đúng cách hoặc không phát huy hết tiềm năng.
May mắn thay, Windows 11 giúp việc cài đặt các bản cập nhật này khá đơn giản. Chỉ cần vào Settings > Windows Update và nhấp vào Check for updates để tải xuống và cài đặt mọi bản cập nhật hệ thống có sẵn. Sau đó, điều hướng đến Advanced options > Optional updates để xem xét và cài đặt bất kỳ bản cập nhật driver nào đang chờ xử lý.
Kiểm tra và cài đặt các bản cập nhật hệ thống và driver tùy chọn trên Windows 11
3. Giải Phóng Dung Lượng Bằng Cách Xóa Tệp Cập Nhật Cũ
Sau khi nâng cấp, bạn có thể nhận thấy dung lượng lưu trữ của mình thấp hơn dự kiến. Điều này xảy ra do Windows giữ lại các tệp cập nhật cũ trong một thời gian. Những tệp còn sót lại này có thể chiếm một lượng không gian đáng ngạc nhiên, đôi khi lên đến vài gigabyte, đặc biệt sau một thay đổi phiên bản lớn.
Nếu PC của bạn đang chạy tốt và bạn hài lòng với Windows 11, việc xóa các tệp cập nhật cũ là một ý tưởng hay. Làm như vậy có thể giải phóng một lượng lớn không gian, điều này đặc biệt hữu ích nếu thiết bị của bạn có bộ nhớ hạn chế, như một ổ SSD nhỏ.
Có một vài cách để xóa các tệp cập nhật cũ trên Windows, nhưng cách đơn giản nhất là thông qua ứng dụng Cài đặt. Đi tới Settings > System > Storage > Temporary files, sau đó chọn Windows Update Cleanup, Delivery Optimization Files và Previous version of Windows. Sau đó, nhấp vào Remove files để xác nhận.
Giao diện Temporary files trong Cài đặt Windows 11, hiển thị tùy chọn dọn dẹp các tệp cập nhật cũ
4. Gỡ Bỏ Bloatware Không Cần Thiết
Việc xóa các tệp cập nhật cũ không phải là cách duy nhất để giải phóng dung lượng lưu trữ sau khi nâng cấp. Bạn cũng nên kiểm tra các ứng dụng hoặc chương trình có thể đã được Microsoft thêm vào trong quá trình cập nhật.
Đây có thể là các phần mềm dùng thử, trò chơi quảng cáo hoặc các tiện ích dư thừa mà bạn có thể không bao giờ sử dụng. Mặc dù một số chương trình này có vẻ vô hại, nhưng chúng có thể tiêu tốn tài nguyên hệ thống quý giá, đó là lý do tại sao tốt nhất là nên loại bỏ chúng.
Bạn có thể vào Settings > Apps > Installed apps để xóa các chương trình này từng cái một. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng một công cụ như Win11Debloat để gỡ bỏ bloatware nhanh hơn. Tiện ích mã nguồn mở này có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian, đặc biệt nếu bạn có nhiều PC Windows 11 cần dọn dẹp.
Thiết lập Win11Debloat qua PowerShell để loại bỏ bloatware trên Windows 11
5. Kiểm Tra và Tối Ưu Cài Đặt Quyền Riêng Tư
Theo mặc định, Windows 11 thu thập mọi loại dữ liệu về bạn với mục đích “nâng cao trải nghiệm”. Nếu bạn lo lắng về quyền riêng tư của mình, hãy dành vài phút để xem lại các cài đặt này và tắt bất cứ điều gì bạn không cảm thấy thoải mái.
Ví dụ, Windows 11 cấp cho mỗi người dùng một ID quảng cáo duy nhất để theo dõi hoạt động trên các ứng dụng và dịch vụ nhằm cung cấp quảng cáo được cá nhân hóa. Bạn cũng sẽ muốn xem xét cài đặt Lịch sử hoạt động – nó lưu giữ nhật ký về những thứ như ứng dụng bạn mở, tệp bạn truy cập và trang web bạn ghé thăm.
Windows cũng thu thập nhiều dữ liệu chẩn đoán khác nhau từ máy tính của bạn, bao gồm thói quen duyệt web và các ứng dụng bạn sử dụng. May mắn thay, việc điều chỉnh các cài đặt quyền riêng tư này trong Windows 11 chỉ mất vài phút, vì vậy rất đáng để bạn dành thời gian thực hiện.
Cài đặt Quyền riêng tư và bảo mật trong Windows 11 với tùy chọn Diagnostics & feedback
6. Thay Đổi Ứng Dụng Mặc Định Theo Ý Muốn
Sau khi nâng cấp lên Windows 11, bạn có thể nhận thấy một số ứng dụng mặc định đã bị thay đổi. Vì vậy, rất đáng để kiểm tra lại các cài đặt quan trọng như trình duyệt web, trình phát video hoặc trình đọc PDF để đảm bảo chúng được thiết lập theo cách bạn muốn.
Không giống như Windows 10, nơi việc thay đổi ứng dụng mặc định khá đơn giản, Windows 11 áp dụng một cách tiếp cận chi tiết hơn. Giờ đây, bạn phải gán ứng dụng mặc định dựa trên từng loại tệp hoặc loại liên kết. Vì vậy, ví dụ, nếu bạn muốn sử dụng một trình xem ảnh khác, bạn cần cài đặt thủ công cho từng định dạng hình ảnh, chẳng hạn như JPG, PNG, BMP và TIFF.
Việc này có vẻ hơi tẻ nhạt, nhưng may mắn thay, đây chỉ là thiết lập một lần. Bạn có thể vào Settings > Apps > Change defaults by file type để đặt các ứng dụng yêu thích của mình làm tùy chọn mặc định trên Windows 11.
Cài đặt ứng dụng mặc định trong Windows 11 hiển thị tùy chọn thay đổi trình xem ảnh theo loại tệp
7. Cá Nhân Hóa Giao Diện Windows 11 Của Bạn
Windows 11 giới thiệu một giao diện được làm mới cùng với rất nhiều tùy chọn cá nhân hóa mà bạn không nên bỏ lỡ. Để bắt đầu, bạn có thể vào Settings > Personalization > Background để chọn từ nhiều hình nền máy tính khác nhau, bao gồm hình ảnh tĩnh, màu sắc đơn hoặc trình chiếu động. Trong cùng phần này, bạn sẽ tìm thấy các tùy chọn để quản lý các tiện ích màn hình khóa hoặc tắt chúng hoàn toàn.
Bạn cũng có thể làm mới màn hình desktop Windows 11 bằng cách thay đổi phông chữ. Hoặc, nếu muốn tăng khả năng hiển thị (hoặc chỉ để giải trí), bạn có thể tùy chỉnh kiểu dáng, kích thước và màu sắc của con trỏ chuột. Nếu bạn không muốn thay đổi mọi thứ thủ công, bạn có thể vào Settings > Personalization > Themes và chọn một chủ đề bạn thích.
Thay đổi chủ đề và cá nhân hóa giao diện Windows 11 từ phần cài đặt Themes
Việc thay đổi chủ đề không chỉ thay đổi hình nền mà còn cập nhật âm thanh hệ thống, kiểu con trỏ và màu sắc nhấn. Windows 11 chỉ đi kèm với một vài chủ đề sáng và tối, nhưng bạn có thể tìm thấy nhiều tùy chọn hơn trong Microsoft Store.
Cuối cùng, nếu các tùy chọn mặc định không đáp ứng được nhu cầu của bạn, bạn có thể tìm đến các công cụ bên thứ ba như Start11 để làm mới hoàn toàn Windows 11. Đây là một ứng dụng trả phí với mức phí một lần là 9,99 USD, nhưng có bản dùng thử miễn phí — vì vậy bạn có thể dùng thử trước khi quyết định mua.
8. Khám Phá Các Tính Năng Mới Nổi Bật
Có rất nhiều tính năng của Windows 11 khiến nó trở thành một bản nâng cấp đáng giá từ Windows 10. Ví dụ, Copilot có thể giúp bạn thực hiện các tác vụ như tóm tắt tài liệu, trả lời câu hỏi và thậm chí điều chỉnh cài đặt PC của bạn.
File Explorer trong Windows 11 cũng đã nhận được một bản nâng cấp lớn so với phiên bản Windows 10. Một trong những tính năng tốt nhất của nó là giao diện theo tab mới, cho phép bạn mở nhiều thư mục trong một cửa sổ duy nhất, tương tự như cách các tab trình duyệt hoạt động. Đây là một thay đổi nhỏ nhưng giúp mọi thứ gọn gàng và chuyển đổi giữa các thư mục nhanh chóng.
Tùy chọn đóng các tab khác trong File Explorer của Windows 11, một tính năng mới tiện lợi
Windows 11 cũng mang đến các bố cục sắp xếp cửa sổ (snap layouts) thông minh hơn, giúp bạn dễ dàng sắp xếp các ứng dụng đang mở và đa nhiệm mà không gặp rắc rối. Các ứng dụng khác của Microsoft cũng đã nhận được những nâng cấp đáng kể. Ví dụ, Snipping Tool giờ đây bao gồm tính năng Nhận dạng ký tự quang học (OCR), giúp bạn sao chép văn bản trực tiếp từ ảnh chụp màn hình. Nó cũng đi kèm với một trình ghi màn hình tích hợp sẵn, nghĩa là bạn không cần bất kỳ công cụ của bên thứ ba nào cho các tác vụ quay màn hình cơ bản.
Nâng cấp lên Windows 11 có thể mang lại một khởi đầu mới cho PC của bạn. Nhưng trước khi bắt đầu sử dụng, tốt nhất bạn nên thực hiện các thay đổi trên, điều chỉnh cài đặt của mình và dọn dẹp mọi thứ không cần thiết. Bằng cách đó, hệ thống của bạn sẽ chạy mượt mà và mang lại cảm giác vừa vặn. Hãy bắt đầu tối ưu hóa chiếc PC của bạn ngay hôm nay để tận hưởng Windows 11 một cách trọn vẹn nhất!
