Một thói quen phổ biến của nhiều người dùng khi ngừng sử dụng laptop là chỉ đơn giản gập máy lại và rời đi. Mặc dù tiện lợi vì máy tính sẵn sàng hoạt động ngay khi bạn cần, nhưng hành vi này có thể đang âm thầm gây hại cho chiếc laptop Windows của bạn mà bạn không hề hay biết. Vậy, liệu việc tắt máy hoàn toàn có thực sự cần thiết, hay chỉ cần để chế độ ngủ là đủ?
Chế Độ Tắt Máy Có Thực Sự Quan Trọng?
Đối với người dùng laptop chạy hệ điều hành Windows, câu trả lời là “có”, việc tắt máy thực sự rất quan trọng. Khi bạn tắt máy tính hoàn toàn, có nhiều quá trình cần được thực hiện hơn so với việc chỉ đặt máy ở chế độ ngủ (Sleep) hoặc gập màn hình.
Việc tắt máy thường xuyên có thể giúp cải thiện đáng kể hiệu suất và kéo dài tuổi thọ của hệ thống. Quá trình tắt máy sẽ dọn dẹp bộ nhớ hệ thống (RAM), đóng tất cả các ứng dụng đang chạy ở nền hoặc foreground, và đưa máy tính về trạng thái nghỉ ngơi đúng như thiết kế.
Máy tính xách tay Windows đang mở với các biểu tượng ứng dụng trên màn hình nền
Nếu bạn chỉ rời đi trong chốc lát để lấy một cốc nước, việc không tắt máy là hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn có ý định mang laptop theo trong ba lô hoặc không sử dụng trong thời gian dài, chúng tôi thực sự khuyên bạn nên tắt máy hoàn toàn.
Laptop Windows xử lý chế độ ngủ khác với MacBook. Quạt tản nhiệt của máy tính Windows có thể tiếp tục chạy khá lâu sau khi bạn đã đặt máy tính vào chế độ ngủ. Điều này đặc biệt nguy hiểm nếu laptop của bạn đang nằm trong ba lô hoặc túi chống sốc. Việc quạt chạy liên tục trong không gian kín có thể khiến thiết bị quá nhiệt mà bạn không hề hay biết, dẫn đến hư hại các linh kiện bên trong do nhiệt độ cao.
Lợi Ích Không Ngờ Khi Tắt Máy Tính Thường Xuyên
Như bạn có thể đã hình dung, việc tắt máy tính định kỳ mang lại nhiều lợi thế. Dưới đây là hai lợi ích quan trọng nhất:
Tăng Cường Hiệu Suất Hệ Thống
Tắt máy tính đồng nghĩa với việc bạn gần như chắc chắn sẽ có được hiệu suất tốt hơn sau khi khởi động lại. Đây là kết quả của việc tắt máy dọn dẹp bộ nhớ hệ thống, đóng các tiến trình nền bị kẹt, và loại bỏ bất kỳ yếu tố nào có thể đang chiếm dụng tài nguyên hệ thống.
Logo hệ điều hành Windows 11 hiển thị rõ nét trên màn hình laptop
Đây cũng chính là lý do tại sao việc tắt máy và khởi động lại PC thường giải quyết được các vấn đề tưởng chừng ngẫu nhiên. Có một lý do tại sao câu hỏi đầu tiên mà chuyên gia IT của bạn thường hỏi là “Bạn đã khởi động lại máy chưa?”. Windows tự động dọn dẹp rất nhiều thứ khi bạn tắt laptop hoặc PC, nghĩa là hệ thống có nhiều tài nguyên hơn để sử dụng trong lần khởi động tiếp theo.
Kéo Dài Tuổi Thọ Linh Kiện và Pin
Việc tắt laptop Windows có thể giúp thiết bị của bạn bền hơn. Thật không may, tính năng Windows Modern Standby (Chế độ chờ hiện đại của Windows) hoạt động rất không nhất quán và thường gây hao pin, ngay cả khi PC đang ở chế độ ngủ. Điều này có nghĩa là bạn đang sử dụng các chu kỳ pin không cần thiết. Theo thời gian, những chu kỳ này tích lũy và khiến pin mất khả năng duy trì sạc.
Vậy Chế Độ Ngủ Dùng Khi Nào?
Tính năng ngủ (Sleep) trên laptop Windows không phải là vô dụng, nhưng nó không nhằm mục đích thay thế cho việc tắt máy tính hoàn toàn.
Bạn nên đặt PC vào chế độ ngủ nếu bạn dự định sử dụng lại nó trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu bạn đã hoàn tất công việc trong ngày, tốt hơn hết là nên tắt hoàn toàn thiết bị. Bạn thậm chí có thể cài đặt hẹn giờ ngủ trên Windows để tự động tắt máy sau một khoảng thời gian nhất định.
Laptop Windows đã gập với biểu tượng chế độ ngủ Zzz
Bản thân tôi từng có thói quen hầu như chỉ sử dụng chế độ ngủ hoặc ngủ đông (Hibernate) mỗi khi ngừng sử dụng laptop. Dần dần, điều này đã gây ra các vấn đề về hiệu suất nghiêm trọng, đến mức tôi phải đặt lại hệ thống và cài đặt lại Windows từ đầu vì có quá nhiều “rác” tích tụ trong hệ thống mà một lần khởi động lại thông thường không thể dọn dẹp hết.
Điều đó cũng có nghĩa là nếu tôi vội vàng đến lớp, rất có thể tôi sẽ bắt đầu ngày mới với viên pin laptop đã sụt giảm từ 10 đến 20%. Một con số không mấy lý tưởng đối với các mẫu laptop gaming nổi tiếng với thời lượng pin thấp do sở hữu phần cứng mạnh mẽ hơn.
Nếu bạn rời khỏi thiết bị trong một khoảng thời gian ngắn, dù là nghỉ giải lao hay vài giờ, việc gập máy hoặc đặt laptop vào chế độ ngủ là hoàn toàn ổn. Tuy nhiên, nếu bạn đã hoàn tất công việc trong ngày, hoặc sẽ mang laptop theo trong túi xách, ba lô hoặc túi chống sốc, hãy tắt máy hoàn toàn.
Chiếc máy tính của bạn cũng cần được “nghỉ ngơi” hàng ngày, giống như bạn vậy.