Bạn đang bực mình vì những khoảnh khắc giật lag, đứng hình khó chịu làm gián đoạn bộ phim yêu thích hay buổi live stream quan trọng? Sau nhiều thử nghiệm với các cài đặt router của mình, tôi đã khám phá ra năm thủ thuật đơn giản có thể giảm đáng kể tình trạng buffering trên các thiết bị của bạn, mang lại trải nghiệm xem trực tuyến liền mạch và ổn định. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết các mẹo tối ưu router này nhé!
1. Tắt Chế Độ Tiết Kiệm Năng Lượng WMM Power Save
WMM (Wi-Fi Multimedia) là một tính năng QoS (Chất lượng Dịch vụ) tích hợp trong hầu hết các router hiện đại, giúp ưu tiên lưu lượng mạng như thoại, video và dịch vụ nền. Mặc dù bản thân WMM có thể hữu ích cho việc tối ưu mạng, nhưng thành phần tiết kiệm năng lượng của nó lại có thể gây ra nhiều vấn đề.
WMM Power Save (đôi khi được gọi là Automatic Power Save Delivery – APSD) được thiết kế để giảm mức tiêu thụ điện năng trên các thiết bị bằng cách cho phép chúng chuyển sang chế độ ngủ khi không chủ động gửi hoặc nhận dữ liệu. Router sẽ đệm dữ liệu đến cho đến khi thiết bị của bạn “thức dậy” để nhận. Mặc dù nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng điều này có thể gây ra vấn đề lớn với hiệu suất phát trực tuyến, dẫn đến kết nối không ổn định và giật lag.
Tôi từng gặp phải tình trạng thiết bị xem stream của mình đôi khi bị dừng giữa chừng, mặc dù tín hiệu Wi-Fi vẫn rất mạnh. Sau khi thử nghiệm một vài cài đặt trên router, việc tắt WMM Power Save đã giúp Wi-Fi phản hồi đáng tin cậy hơn đối với các thiết bị phát trực tuyến, giảm độ trễ và tình trạng buffering.
Để truy cập cài đặt WMM, bạn có thể tìm trong mục WLAN > 5GHz Basic Network Settings hoặc tương tự trong menu cài đặt Wi-Fi của router. Giao diện router của bạn có thể hơi khác, nhưng cài đặt này thường nằm trong phần cấu hình Wi-Fi nâng cao.
2. Thay Đổi Máy Chủ DNS Mặc Định Của Router
Giao diện cài đặt DNS trên router, hiển thị cách nhập địa chỉ Cloudflare DNS 1.1.1.1 để tối ưu tốc độ mạng và giảm thiểu tình trạng giật lag khi xem phim.
Khi bạn nhập địa chỉ trang web vào trình duyệt, router của bạn sử dụng các máy chủ DNS (Domain Name System) để dịch tên miền đó thành địa chỉ IP thực tế cần thiết để tải trang. Về cơ bản, DNS là “danh bạ điện thoại” của Internet. Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) của bạn tự động gán các máy chủ DNS mặc định cho router, nhưng đôi khi chúng không phải là lựa chọn nhanh nhất hoặc đáng tin cậy nhất.
Bạn có thể thay đổi DNS để tăng tốc độ kết nối Internet bằng cách giảm thời gian cần thiết để tra cứu địa chỉ của các dịch vụ phát trực tuyến yêu thích. Mức độ cải thiện bạn thấy sẽ phụ thuộc vào tốc độ và khoảng cách của máy chủ DNS bạn chọn so với máy chủ cũ. Đôi khi không có sự khác biệt đáng kể, nhưng trong một số trường hợp, hiệu quả có thể rất rõ rệt, đặc biệt nếu DNS của ISP của bạn chậm hoặc định tuyến kém hiệu quả.
Tôi đã điều chỉnh DNS mặc định trên router chính của mình bằng cách vào Advanced > Network > DNS. Sau đó, tôi đã thay đổi DNS mặc định thành DNS của Cloudflare (1.1.1.1). Ngoài Cloudflare, còn có các địa chỉ DNS khác bạn có thể thử, bao gồm Google Public DNS (8.8.8.8) và Quad9 (9.9.9.9).
Nếu bạn không chắc DNS nào sẽ hoạt động tốt nhất trong khu vực của mình, hãy thử DNS Speed Test Benchmark để xem cái nào cho hiệu suất tốt nhất. Một số nhà cung cấp DNS còn cung cấp các tính năng bổ sung như kiểm soát của phụ huynh hoặc chặn phần mềm độc hại, có thể hữu ích tùy thuộc vào nhu cầu của bạn.
3. Điều Chỉnh Độ Rộng Kênh Wi-Fi (Channel Width)
Các băng tần Wi-Fi hoạt động trên các độ rộng kênh (channel width) khác nhau. Nhìn chung, các kênh rộng hơn có thể truyền tải nhiều dữ liệu hơn nhưng dễ bị nhiễu từ các mạng Wi-Fi lân cận. Mặt khác, các kênh hẹp hơn cung cấp tốc độ truyền tải chậm hơn nhưng có xu hướng đáng tin cậy hơn và ít bị nhiễu.
Đối với những người sống ở khu vực nông thôn, độ rộng kênh 80MHz hoặc thậm chí 160MHz sẽ mang lại hiệu suất cao nhất trên băng tần 5GHz. Nhưng nếu bạn ở trong một khu dân cư đông đúc, gần nhiều điểm truy cập Wi-Fi khác, bạn nên chọn các độ rộng kênh hẹp hơn như 40MHz trên cả băng tần 2.4GHz và 5GHz. Điều này giúp giảm thiểu sự chồng lấn kênh và ổn định kết nối Wi-Fi.
Router Wi-Fi của tôi đã sử dụng cài đặt tự động 20/40/80MHz. Tôi muốn đảm bảo các thiết bị phát trực tuyến của mình luôn sử dụng độ rộng kênh rộng nhất có thể. May mắn thay, tôi ở một khu vực nông thôn, vì vậy việc đặt băng tần 5GHz của tôi chỉ sử dụng độ rộng kênh 80MHz nhanh hơn đã chứng tỏ sự ổn định. Vì cài đặt mặc định của tôi đã ở chế độ tự động, sự khác biệt khá tinh tế, nhưng ít nhất tôi biết rằng các thiết bị phát trực tuyến của mình luôn nhận được kết nối Wi-Fi nhanh nhất mà router có thể cung cấp.
4. Cấu Hình QoS (Traffic Shaping) Để Ưu Tiên Lưu Lượng Truy Cập
Giao diện cấu hình QoS (Quality of Service) trên router, giúp ưu tiên băng thông cho các hoạt động trực tuyến như xem phim, live stream để giảm thiểu tình trạng giật lag.
Với Traffic Shaping (đôi khi được gọi là QoS – Quality of Service), bạn có thể cài đặt router để ưu tiên một số loại lưu lượng Internet hơn các loại khác. Điều này đảm bảo rằng video streaming của bạn được ưu tiên hơn các hoạt động ít nhạy cảm về thời gian hơn như tải xuống hoặc cập nhật nền. Nếu không có Traffic Shaping phù hợp, một bản tải xuống lớn hoặc sao lưu có thể dễ dàng làm bão hòa kết nối của bạn và gây ra tình trạng buffering khi xem phim.
Traffic Shaping hoạt động bằng cách tạo giới hạn băng thông cho các gói dữ liệu ít quan trọng và ưu tiên dữ liệu nhạy cảm về thời gian như phát video trực tuyến. Điều này đảm bảo các dịch vụ streaming của bạn nhận được một phần băng thông nhất quán, ngay cả trong thời gian sử dụng cao điểm.
Hầu hết các router đều cung cấp một mức độ chức năng QoS nhất định để giúp kiểm soát và ưu tiên lưu lượng mạng cho các thiết bị của bạn. Tuy nhiên, nếu router của bạn thiếu các tùy chọn QoS mạnh mẽ, bạn thường có thể kiểm soát nhiều hơn bằng cách cài đặt firmware tùy chỉnh (custom firmware) hoặc mua một router bên thứ ba giá cả phải chăng hỗ trợ các tính năng QoS nâng cao. Cá nhân tôi đã phải cài đặt OpenWRT cho router cũ để sử dụng làm cầu nối không dây, điều này đã mang lại cho tôi các chức năng QoS tiên tiến.
5. Giới Hạn Tốc Độ Trên Từng Thiết Bị Cụ Thể
Nếu bạn muốn kiểm soát lưu lượng truy cập một cách chặt chẽ hơn, bạn có thể đặt địa chỉ IP tĩnh cho các thiết bị của mình và tự giới hạn tốc độ. Bằng cách đặt giới hạn tốc độ cụ thể cho các thiết bị “ngốn” nhiều băng thông, bạn có thể đảm bảo luôn có đủ băng thông cho việc xem stream.
Trên mạng của tôi, tôi phát hiện ra rằng một số thiết bị nhất định, chẳng hạn như điện thoại thông minh và máy tính bảng với tính năng sao lưu đám mây tự động, thỉnh thoảng sẽ tiêu thụ một lượng lớn băng thông ở chế độ nền. Bằng cách đặt giới hạn tốc độ hợp lý cho các thiết bị này, tôi đã có thể duy trì một lượng băng thông dự trữ cho streaming mà không ảnh hưởng đến việc duyệt web thông thường.
Cách tiếp cận hiệu quả nhất là xác định những thiết bị nào đang gây ra vấn đề (hầu hết các router đều hiển thị mức sử dụng băng thông của từng thiết bị) và sau đó áp dụng giới hạn một cách chiến lược thay vì giới hạn tất cả mọi thứ. Điều này giúp bạn tinh chỉnh hiệu suất mạng mà vẫn đảm bảo các tác vụ khác không bị ảnh hưởng quá nhiều.
Sau khi áp dụng cả năm cài đặt router này, trải nghiệm xem streaming của tôi đã trở nên ổn định và đáng tin cậy hơn đáng kể. Nếu bạn đang cảm thấy khó chịu vì những vòng tròn buffering phiền toái làm gián đoạn các chương trình của mình, tôi thực sự khuyên bạn nên thử nghiệm từng cài đặt một. Tùy thuộc vào cấu hình hiện tại của router, một hoặc hai trong số những thay đổi này có thể cải thiện đáng kể tình hình giật lag khi xem phim online của bạn.