Chúng ta thường có thói quen gập màn hình laptop hoặc nhấn nút Sleep trên máy tính Windows rồi bỏ đi, nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi liệu việc đưa PC vào chế độ ngủ một cách ngẫu nhiên có thực sự tốt không? Thực tế, việc lạm dụng chế độ Sleep có thể gây hại nhiều hơn lợi, và đó là lý do tại sao các chuyên gia công nghệ thường không bao giờ để máy tính của mình ngủ.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu về những lý do đằng sau lời khuyên này, từ tốc độ khởi động của PC hiện đại đến những tác động tiêu cực tiềm ẩn lên hiệu suất hệ thống và tuổi thọ linh kiện.
1. PC Hiện Đại Khởi Động Siêu Tốc Nhờ SSD
Một trong những lợi ích chính của việc đưa PC vào chế độ Sleep là khả năng sẵn sàng hoạt động gần như ngay lập tức khi bạn nhấn nút nguồn, mở nắp, nhấn một phím bất kỳ hoặc di chuyển chuột. Tuy nhiên, với hầu hết các PC hiện đại đều được trang bị ổ cứng thể rắn (SSD), thời gian để máy tính khởi động từ trạng thái tắt hoàn toàn chỉ mất khoảng 10 giây hoặc thậm chí ít hơn.
SSD chính là yếu tố thay đổi cuộc chơi ở đây. Ngoài những lợi ích về độ bền và hiệu quả năng lượng, SSD có tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn đáng kể so với ổ đĩa cứng truyền thống (HDD). Điều này biến SSD trở thành một trong những nâng cấp tốt nhất mà bạn có thể thực hiện cho một chiếc PC cũ. Ngay cả các ổ SSD SATA tốc độ thấp hơn cũng sẽ cải thiện đáng kể thời gian khởi động, vì vậy bạn không nhất thiết phải chi tiền cho các sản phẩm cao cấp.
Máy tính xách tay chạy Windows 11 và macOS hiện đại, minh họa cho khả năng khởi động nhanh nhờ ổ SSD.
Thêm vào đó, tính năng Fast Startup trên Windows có thể tăng tốc độ khởi động hơn nữa. Bạn cũng có tùy chọn ngủ đông (Hibernate) cho PC của mình, một chế độ mà nhiều chuyên gia thường xuyên sử dụng thay vì Sleep. Khi xem xét tất cả các vấn đề khác liên quan đến việc đưa PC Windows vào chế độ Sleep, việc tiết kiệm vài giây chờ máy tính thức dậy dường như không còn là lợi thế lớn.
2. Chế Độ Sleep Thường Xuyên Gây Giảm Hiệu Suất Hệ Thống
Nếu bạn thường xuyên đưa PC vào chế độ Sleep, bạn có thể đang dần làm giảm hiệu suất của hệ thống sau mỗi phiên làm việc. Mặc dù phần cứng của bạn tương đối không bị ảnh hưởng, nhưng việc sử dụng chế độ Sleep liên tục trên máy Windows sẽ gây ra tất cả các vấn động của việc không bao giờ khởi động lại PC Windows của bạn.
Theo thời gian, bạn sẽ gặp phải các vấn đề về phần mềm, tình trạng máy tính chậm chạp do bộ nhớ hệ thống bị đầy và quan trọng nhất là các sự cố với các bản cập nhật Windows yêu cầu khởi động lại hệ thống. Đây là lý do tại sao việc tắt máy tính hàng ngày là một ý tưởng hay, vì nó giúp dọn dẹp bộ nhớ hệ thống, đóng các tiến trình nền bị kẹt và loại bỏ mọi thứ đang chiếm dụng tài nguyên hệ thống trong nền.
3. Pin Laptop Bị Hao Hụt Đáng Kể
Tính năng Modern Standby của Windows, dù được thiết kế để tiện lợi, nhưng trên thực tế lại là một “thảm họa”. Khi ở chế độ Sleep, PC của bạn vẫn tiêu thụ điện năng. Điều này có thể không phải là vấn đề đối với máy tính để bàn, nhưng trên laptop, nó có nghĩa là bạn sẽ hết pin nếu để thiết bị ở chế độ Sleep quá lâu. Đã có rất nhiều trường hợp người dùng rời khỏi nhà với một chiếc laptop sạc đầy trong ba lô, nhưng khi đến nơi thì pin đã hao hụt một nửa.
Tại sao một thiết bị ở chế độ Sleep lại cần năng lượng pin? Đơn giản là chế độ Sleep trong Windows sử dụng năng lượng pin để giữ dữ liệu trong bộ nhớ (RAM), có nghĩa là nó sẽ luôn tiêu hao một phần pin. Tùy thuộc vào dung lượng và tuổi thọ pin laptop của bạn, điều này có thể đồng nghĩa với việc chế độ Sleep hoàn toàn không phải là một lựa chọn nếu laptop của bạn không được cắm sạc trong trạng thái này.
4. Chế Độ Sleep Có Thể Gián Đoạn Các Tiến Trình Hệ Thống
Không giống như chế độ tắt máy (Shutdown) – vốn chờ các tiến trình kết thúc đúng cách trước khi tắt hệ thống, chế độ Sleep lưu mọi thứ vào bộ nhớ hệ thống để tiếp tục khi bạn sẵn sàng. Hành vi này không “hòa hợp” tốt với mọi chương trình bạn sử dụng.
Nó có thể dẫn đến các file bị hỏng, cài đặt bị sai lệch và các trò chơi hoặc ứng dụng bị treo. Nếu bạn đang sử dụng các chương trình nặng như Premiere Pro hoặc AutoCAD, việc đưa PC Windows vào chế độ Sleep mà không đóng chúng đúng cách trước tiên là con đường nhanh nhất dẫn đến một dự án bị hỏng, theo quan điểm của nhiều chuyên gia.
Phần cứng và phần mềm hiện đại được thiết kế rất tốt để vấn đề này không xảy ra trong ngắn hạn, nhưng tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn khi bạn thường xuyên sử dụng chế độ Sleep trên PC mà không tắt hoặc khởi động lại máy giữa các phiên làm việc.
5. Gây Áp Lực Lên Phần Cứng và Hành Vi Không Nhất Quán
Mặc dù việc đưa PC vào chế độ Sleep sẽ không thực sự làm hỏng phần cứng của bạn, nhưng nó sẽ gây áp lực lên chúng. Nhiều người dùng nhận thấy rằng laptop của họ hoạt động nóng hơn đáng kể khi ở chế độ Sleep so với khi tắt hoàn toàn hoặc ngủ đông. Nếu bạn mang laptop trong túi đựng và ba lô, đó không bao giờ là điều tốt.
Thêm vào đó, pin của bạn liên tục hoạt động và mất chu kỳ sạc, điều này có thể dẫn đến suy giảm tuổi thọ pin về lâu dài. Bộ nhớ hệ thống (RAM) cũng luôn hoạt động, và mặc dù điều đó không nhất thiết làm hỏng nó, nhưng nó không tốt cho bất kỳ phần mềm nào đang chạy trên hệ thống của bạn.
Ảnh chụp màn hình hiển thị lỗi hệ thống trên Windows, minh họa cho tình trạng hành vi không ổn định của máy tính.
Điều này cuối cùng sẽ dẫn đến các hành vi không nhất quán như hao pin bất thường, các vấn đề về hiệu suất, treo máy, v.v. Thông thường, một lần khởi động lại sẽ khắc phục hầu hết các vấn đề này, nhưng việc mở một chiếc laptop bị lỗi trong giờ học sẽ tệ hơn nhiều so với việc chờ 10 giây để nó khởi động đúng cách.
Chế độ Sleep được cho là một tính năng tiện dụng, nhưng cách triển khai hiện tại của Windows khá đáng thất vọng. Sẽ không sao nếu bạn sử dụng nó trong thời gian ngắn và thỉnh thoảng, nhưng việc sử dụng chế độ Sleep trên PC Windows mỗi ngày không phải là một thói quen mà bạn nên duy trì. Thay vào đó, hãy xem xét việc tắt máy hoàn toàn hoặc sử dụng chế độ Hibernate để đảm bảo máy tính của bạn luôn hoạt động ổn định và bền bỉ nhất.
