Khi sở hữu một chiếc màn hình máy tính mới, cảm giác háo hức là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, ít ai biết rằng các cài đặt mặc định thường không phải là lựa chọn tối ưu nhất, và việc bắt đầu làm việc hay chơi game ngay lập tức có thể làm giảm đáng kể trải nghiệm của bạn. Dù là độ sáng quá cao, nhiệt độ màu không phù hợp, hay các hiệu ứng xử lý hậu kỳ dư thừa, những yếu tố này đều có thể khiến bạn không hài lòng.
Là một chuyên gia đã dành nhiều thời gian tinh chỉnh màn hình, tôi hiểu rõ tầm quan trọng của việc điều chỉnh các thiết lập này để đạt được hình ảnh ưng ý nhất. Mục tiêu không chỉ là tạo ra một không gian làm việc thoải mái mà còn là nâng tầm trải nghiệm giải trí, đặc biệt là khi chơi game. Với kinh nghiệm cá nhân, tôi tin rằng việc dành chút thời gian điều chỉnh những cài đặt dưới đây sẽ mang lại sự khác biệt đáng kể, giúp màn hình của bạn phát huy tối đa tiềm năng và vượt trội hơn hẳn so với tình trạng “nguyên bản”. Đây là 7 cài đặt bạn nên thay đổi ngay lập tức trên màn hình máy tính mới của mình.
1. Điều Chỉnh Các Thiết Lập Hình Ảnh Cơ Bản
Trước khi thực hiện bất kỳ điều chỉnh nào khác, tôi luôn ưu tiên điều chỉnh độ sáng, độ tương phản, gamma và độ sắc nét của màn hình. Những cài đặt này hiếm khi đáp ứng được sở thích cá nhân ngay từ ban đầu. Chẳng hạn, tôi làm việc trong một văn phòng với ánh sáng vừa phải, vì vậy tôi thường để độ sáng màn hình ở mức 60% đến 70%. Với gamma và độ tương phản, tôi thích cân bằng cả hai để giữ cho các vùng tối có chiều sâu nhưng không hoàn toàn biến mất.
- Độ sáng (Brightness): Điều khiển cường độ ánh sáng nền của màn hình. Tăng hoặc giảm thông số này sẽ làm màn hình của bạn sáng hơn hoặc tối đi.
- Độ tương phản và Mức độ đen (Contrast & Black Levels): Điều chỉnh sự khác biệt giữa các vùng sáng và tối. Việc điều chỉnh các cài đặt này có thể giúp làm nổi bật các chi tiết, giúp đọc hoặc nhìn rõ hơn khi chơi game. Tuy nhiên, nếu lạm dụng, bạn có thể mất đi các chi tiết quan trọng ở cả vùng sáng và tối.
- Gamma: Điều chỉnh độ sáng của hình ảnh nhưng không tác động trực tiếp đến đèn nền màn hình. Việc giảm giá trị gamma sẽ làm hình ảnh có vẻ sáng hơn, nhưng dễ làm mất chi tiết trong những khoảnh khắc sáng chói của game hoặc phim ảnh.
- Độ sắc nét (Sharpness): Ảnh hưởng trực tiếp đến các đường viền của đối tượng và văn bản trên màn hình. Thêm một chút độ sắc nét có thể giúp tinh chỉnh chi tiết, nhưng nếu đẩy quá cao, bạn có thể gặp hiện tượng nhiễu hạt (graining) và các lỗi hình ảnh khác.
Cá nhân tôi thường giữ độ sắc nét ở mức khoảng 30 đến 40. Ở mức này, các chi tiết được làm rõ mà không gây ra hiện tượng nhiễu. Thêm vào đó, tôi thường thiết lập khử răng cưa (anti-aliasing) trong các trò chơi ở mức rất thấp, vì tôi không thích sự mờ nhòe mà nó gây ra.
2. Vô Hiệu Hóa Chế Độ Ánh Sáng Xanh (Blue Light Mode)
Tôi không có ác cảm với chế độ ánh sáng xanh (Blue Light Mode); thực tế, nó có thể khá hữu ích cho năng suất làm việc. Tôi từng sử dụng nó khi viết lách, nhưng sau đó đã chuyển sang sử dụng chế độ nền tối (Dark Mode). Một lý do chính là tôi không bao giờ thích tông màu cam mà chế độ ánh sáng xanh tạo ra trên toàn bộ màn hình. Cảm giác như tôi đang nhìn qua một cặp kính râm vậy.
Giao diện cài đặt Tắt tính năng Night light (chế độ ánh sáng xanh) trên Windows 10 để tối ưu hiển thị
- Trên Windows: Mở Settings > Display. Trong mục Color, đảm bảo Night light được đặt thành Off.
- Trên MacOS: Mở Apple menu > System Settings > Displays > Night Shift. Bạn có thể tắt hoàn toàn, điều chỉnh cường độ hoặc thiết lập lịch trình.
Ngoài ra, bạn cũng có thể cần vô hiệu hóa chế độ ánh sáng xanh trong menu cài đặt trên màn hình (OSD), mặc dù điều này có thể khác nhau tùy loại màn hình.
Vì tôi cũng chơi game trên cùng một thiết bị, chế độ ánh sáng xanh làm giảm chất lượng hình ảnh đáng kể. Thay vì phải liên tục chuyển đổi giữa các cấu hình hoặc tắt chế độ ánh sáng xanh trong cài đặt, tôi đã quyết định tắt hẳn và chỉ sử dụng Dark Mode. Điều này tiện lợi hơn rất nhiều.
3. Thay Đổi Nhiệt Độ Màu
Tôi thường mất khá nhiều thời gian để tinh chỉnh nhiệt độ màu sau khi mở hộp một chiếc màn hình mới. Vì tôi chơi rất nhiều game PC, mục tiêu của tôi là tìm được nhiệt độ màu phù hợp với càng nhiều tựa game càng tốt. Tôi ưu tiên nhiệt độ màu lạnh hơn, khoảng 5000K trở lên, vì tôi thường chơi nhiều game thế giới mở và RPG. Nhiệt độ này mang lại một sắc xanh dễ chịu cho bầu trời, khiến chúng trông tự nhiên hơn.
Ví dụ, tôi không mấy ưa thích tông màu vàng đỏ của tựa game Horizon Forbidden West. Với sự trợ giúp của một bản mod và nhiệt độ màu lạnh hơn, ánh sáng ban đêm trông rất đẹp mắt trên nền trời xanh hơn. Màn đêm cũng không còn vẻ xám xịt nữa!
4. Thiết Lập Tần Số Quét Màn Hình
Một chiếc màn hình mới cao cấp với tần số quét vượt quá 60Hz thường sẽ mặc định ở 60Hz cho đến khi bạn chủ động thay đổi. Cài đặt tần số quét của màn hình phụ thuộc vào phần cứng của bạn. Ví dụ, nếu bạn có một bộ vi xử lý Intel Core i9 14900K và card đồ họa RTX Nvidia 4070 Super, việc chạy game ở mức trên 60 FPS là hoàn toàn khả thi, vì vậy hãy điều chỉnh tần số quét màn hình lên mức cao hơn.
Các bước thay đổi tần số quét (refresh rate) màn hình trên hệ điều hành Windows 10
- Trên Windows: Mở Settings > System > Display > Advanced display settings. Trong menu thả xuống dưới mục Refresh rate, hãy thay đổi giá trị phù hợp với nhu cầu của bạn. Ngoài ra, nếu bạn là game thủ, bật tính năng tần số quét biến thiên (VRR – Variable Refresh Rate) sẽ giúp giảm hiện tượng xé hình, tương tự như công nghệ G-Sync của Nvidia và FreeSync của AMD.
- Trên MacOS: Mở Apple menu > System Settings > Displays > Refresh rate. Bạn sẽ thấy tùy chọn “ProMotion”, cho phép màn hình của bạn đạt tần số quét lên đến 120Hz.
Bạn cũng có thể thay đổi cài đặt hiển thị trên Linux, nhưng trải nghiệm sẽ khác nhau tùy thuộc vào bản phân phối Linux mà bạn đang sử dụng.
5. Tùy Chỉnh Cài Đặt Tiết Kiệm Năng Lượng
Tôi rất ủng hộ việc tiết kiệm năng lượng, nhưng tôi không thích một chiếc màn hình tự động điều chỉnh độ sáng. Tôi đã thiết lập độ sáng ở một mức độ vừa phải, ngay cả khi tôi kéo rèm và để ánh sáng tự nhiên tràn vào. Tôi không cần màn hình tự động “chỉnh sửa quá mức”.
Tôi cũng không quan tâm đến các chế độ tiết kiệm năng lượng giúp giảm ánh sáng xanh, ví dụ như tính năng Smart Energy Saving của LG. Tuy nhiên, điều tôi thực sự bật là các bộ hẹn giờ ngủ (sleep timers). Đôi khi tôi hay quên, và tôi quên tắt màn hình khi đã xong việc vào buổi tối. Việc có một bộ hẹn giờ tự động tắt màn hình sau vài phút không hoạt động đã giúp kéo dài đáng kể tuổi thọ của các màn hình mà tôi sử dụng. Đây cũng là cách của riêng tôi để tiết kiệm năng lượng, thay vì dựa vào các tính năng như tự động điều chỉnh độ sáng.
6. Điều Chỉnh Độ Phân Giải Và Sắp Xếp Màn Hình
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, bạn có thể muốn kiểm tra lại độ phân giải của màn hình. Hầu hết các màn hình đều mặc định ở độ phân giải cao nhất mà chúng có thể xuất ra, nhưng đó không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt nhất và có thể gây ra các vấn đề về độ phân giải. Nếu bạn là một nhà văn, việc đặt độ phân giải lên 4K không mang lại bất kỳ lợi ích đáng kể nào. Tuy nhiên, đối với chơi game, nó chắc chắn có ích, miễn là bạn có phần cứng đủ mạnh để xử lý lượng điểm ảnh bổ sung đó.
Hướng dẫn điều chỉnh độ phân giải màn hình trên Windows 10 cho trải nghiệm hình ảnh tốt nhất
- Trên Windows: Mở Settings > System > Display. Phần điều chỉnh độ phân giải nằm dưới mục Display resolution. Với những người sử dụng nhiều màn hình như tôi, tôi cũng thích đảm bảo các màn hình của mình được sắp xếp đúng cách, bạn có thể tìm thấy cài đặt này ở đầu trang Display.
- Trên MacOS: Mở Apple menu > System Settings > Displays > Arrange. Sau đó, bạn có thể kéo các màn hình đã kết nối đến bất kỳ vị trí sắp xếp nào bạn muốn. Nhấp vào Done khi bạn đã ưng ý.
Hãy đảm bảo rằng cài đặt độ phân giải của bạn hoạt động tốt với phần cứng hiện có và cũng phù hợp với cấu hình màn hình của bạn.
7. Bật Chế Độ Chơi Game (Game Mode)
Vì tôi chơi vô số thể loại game, từ cạnh tranh đến phiêu lưu, việc bật Chế độ chơi game (Game Mode) để giảm độ trễ đầu vào (input lag) là tối quan trọng. Nếu bạn là một fan lớn của các tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS), ít độ trễ đầu vào hơn có nghĩa là các hành động của bạn sẽ được thực hiện nhanh hơn. Chẳng hạn, chiếc TV thông minh Vizio của tôi sẽ tự động phát hiện khi một máy chơi game được bật và ngay lập tức chuyển sang Game Mode.
Chế độ này cũng giúp ích trong việc giảm hiện tượng nhòe chuyển động (motion blur). Hiện tượng này vốn đã rất khó chịu trong game, và màn hình có thể làm tăng thêm hiệu ứng đó với các tính năng xử lý hậu kỳ. Game Mode sẽ loại bỏ điều này, nhưng bạn cũng nên cân nhắc tắt (hoặc giảm) motion blur trong cài đặt của trò chơi.
Đó là tất cả những gì tôi làm – ngay khi đã thay đổi tất cả các cài đặt này trên một chiếc màn hình mới, tôi biết nó đã sẵn sàng cho mọi tác vụ mà tôi thực hiện. Mặc dù vẫn cần một tuần hoặc hai tuần để điều chỉnh nhỏ, nhưng những cài đặt cụ thể này luôn được áp dụng từ màn hình này sang màn hình khác.
Việc tối ưu màn hình không chỉ dừng lại ở việc thiết lập ban đầu. Hãy thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh để phù hợp với môi trường làm việc, sở thích cá nhân và yêu cầu của từng loại nội dung bạn trải nghiệm. Đừng ngần ngại khám phá sâu hơn các tùy chọn trong menu cài đặt OSD của màn hình và hệ điều hành của bạn.
Bạn có những mẹo hoặc cài đặt nào đặc biệt yêu thích khi tinh chỉnh màn hình mới không? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới, hoặc ghé thăm thuthuatmienphi.net để khám phá thêm nhiều bài viết hướng dẫn công nghệ hữu ích khác!
